ΟΙ ΝΕΥΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ των Sigmund Freud, Sándor Ferenczi, Karl Abraham, Ernst Simmel

SIGMUND FREUD / SÁNDOR FERENCZI

KARL ABRAHAM / ERNST SIMMEL

ΟΙ ΝΕΥΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Εισαγωγή: GUILLAUME PIKETTY

Μετάφραση : ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Οκτώβριος 2021

Αριθμός σελίδων : 160, Τιμή : 14,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-501-1

TOΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1918 ΣΤH ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ, το 5ο Διεθνές Ψυχαναλυτικό Συνέδριο οργανώνει ειδικό αφιέρωμα στις νευρώσεις του πολέμου. Ομιλητές ο Σάντορ Φερέντσι, ο Καρλ Άμπραχαμ και ο Έρνστ Ζίμμελ, οι οποίοι υπηρέτησαν ως γιατροί στον πόλεμο από την αρχή του και έκαναν καίριες παρατηρήσεις. Οι επισημάνσεις τους σχετικά με τα ψυχικά τραύματα ώθησαν τον Φρόυντ να γράψει την εισαγωγή στα πρακτικά του συμποσίου· μάλιστα αισθάνθηκε την ανάγκη να επανέλθει στα σοβαρά αυτά θέματα στο Πέρα από την αρχή της ευχαρίστησης. Το βιβλίο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους ιστορικούς που μελετούν το ζήτημα του πολέμου και την έξοδο από αυτόν, αλλά και για τους ψυχιάτρους, τους ψυχαναλυτές, τους ψυχολόγους, τους κοινωνικούς λειτουργούς και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις, που υποδέχονται, ακούν, συντρέχουν και φροντίζουν σήμερα τους στρατιώτες και τους άμαχους πληθυσμούς οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με νέες κάθε φορά μορφές πολεμικής βίας.

Εξαιτίας της διάρκειάς του, της εξέλιξης της τακτικής και των στρατηγικών, όπως επίσης και της βίας της οποίας υπήρξε το θέατρο, ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος πέρασε σε ένα νέο επίπεδο. Στο πεδίο μάχης, η ένταση του πυρός, συνδεδεμένη με τη μαζική χρήση των πολυβόλων και του πυροβολικού, είχε ως αποτέλεσμα μία νέα μορφή σωματικών βλαβών, στην όραση και στην όσφρηση. Η χρήση, σε περίπτωση ανάγκης, των αιχμηρών όπλων κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών συμπλήρωσε μια εικόνα υπέρμετρης βίας. Επισημαίνουμε όμως ότι οι μαχητές στο μέτωπο δεν υπήρξαν οι μόνοι που επλήγησαν σοβαρά από τη βία. Οι αιχμάλωτοι πολέμου υπήρξαν επίσης θύματα βίας, όπως και οι πολίτες, εκτεταμένα και συστηματικά, πολύ περισσότερο από όσο πιστεύουμε, τόσο κατά τις περιόδους επιδρομών και απόσυρσης των στρατιωτών όσο και εξαιτίας των εξόδων από τις πόλεις και τα χωριά, του άγχους που συνδέεται με την ανασφάλεια της μοίρας αγαπημένων προσώπων που είχαν επιστρατευτεί ή που χάθηκαν στο μέτωπο, με το πένθος, τους βομβαρδισμούς και τα μπλόκα, τη στρατιωτική κατοχή, ακόμα και τις απελάσεις και τις σφαγές.

Οι ψυχικές διαταραχές που απορρέουν από το πεδίο της μάχης υπήρξαν αντικείμενο πολλών περιγραφών, ήδη από την αρχαιότητα. Πράγματι, η εξάντληση, η βαρβαρότητα των συγκρούσεων, ο έντονος φόβος, ακόμα και ο απόλυτος τρόμος, η προοπτική του θανάτου η ενός τραυματισμού, η ιδέα του να πρέπει να σκοτώσει κανείς αποτελούν πηγή συγκινησιακών κλονισμών και καταστάσεων ψυχικής εξάντλησης, σε βαθμό που ενδέχεται να εμποδίσουν προσωρινά η οριστικά τους πολεμιστές να συνεχίσουν την αποστολή τους.

Το ζήτημα είναι εξαιρετικά επίκαιρο, η πρόκληση υπερβαίνει τα μεμονωμένα περιστατικά και αφορά ολόκληρες κοινωνίες, οι οποίες πλήττονται τις περισσότερες φορές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όπως αποδεικνύεται από τα κείμενα του τόμου, μία τέτοιου είδους πρόκληση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο από έναν συγκεκριμένο κλάδο. Αντίθετα, συνδυαστικές έρευνες, με τη συμβολή των στρατιωτικών, των ανθρωπολόγων και κοινωνιολόγων, καθώς και των γιατρών, των ψυχιάτρων, των ψυχολόγων και των ψυχαναλυτών, θα μπορέσουν ίσως να συμβάλουν ώστε ν’ απομακρύνουν τα φαντάσματα του πολέμου. 

 - Από την εισαγωγή του GUILLAUME PIKETTY

« Όπως είπα προηγουμένως, στα περισσότερα περιστατικά, τα πόδια είναι αυτά που τρέμουν, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις –όπως μπορείτε να διαπιστώσετε– η παραμικρή κινητική προσπάθεια συνοδεύεται με τρόμο ολόκληρου του μυϊκού συστήματος. Το περπάτημα αυτών που τρέμουν είναι το πιο εντυπωσιακό· σου δίνει την εντύπωση σπαστικής παράλυσης· εντούτοις, οι διάφοροι συνδυασμοί τρόμου, δυσκαμψίας και αδυναμίας προκαλούν κάποια εξαιρετικά ιδιόμορφα είδη βαδίσματος, τα οποία μόνο ο κινηματογράφος θα μπορούσε να αναπαραστήσει. Οι περισσότεροι ασθενείς διηγούνται ότι αρρώστησαν μετά από έκρηξη οβίδας που εξερράγη πολύ κοντά τους· ελάχιστοι από αυτούς εξηγούν ότι η αρρώστια τους οφείλεται σ’ ένα έντονο και βίαιο κρυολόγημα (βουτιά σε παγωμένο νερό, ορθοστασία στο ύπαιθρο με βρεγμένα ρούχα)· οι υπόλοιποι επικαλούνται διάφορα ατυχήματα, η ότι αρρώστησαν από την υπερβολική προσπάθεια που είχαν καταβάλει στο πεδίο μάχης. Τα θύματα από έκρηξη οβίδας μιλούν για ένα «κύμα» που τους ισοπέδωσε, άλλοι σκεπάστηκαν εν μέρει κάτω από το χώμα που σηκώθηκε από την ανατίναξη. […]

 

» Γνωρίζουμε ότι ο φυσιολογικός οργανισμός διαθέτει επίσης παρόμοια εργαλεία προστασίας. Τα συμπτώματα του φόβου, της αδυναμίας σε κινητικό επίπεδο, του τρόμου, της σπασμωδικής ομιλίας, μοιάζουν με χρήσιμους αυτοματισμούς και θυμίζουν ζώα που προσποιούνται ότι είναι νεκρά σε περίπτωση κινδύνου ».

–ΣΑΝΤΟΡ ΦΕΡΕΝΤΣΙ

Δελτίο Τύπου | ΜΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ του Sigmund Freud - Συνοδεύεται από ένα όνειρο του Γιώργου Σεφέρη

SIGMUND FREUD

ΜΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ

ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ

Εισαγωγή - Επίμετρο : ΠΑΝΟΣ ΑΛΟΥΠΗΣ

Μετάφραση : ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούλιος 2021

Αριθμός σελίδων : 80, Τιμή : 9,90 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-505-9

Στο γράμμα για τα εβδομηκοστά γενέθλια του Ρομαίν Ρολλάν, ο Φρόυντ μπορεί πλέον να μιλήσει για τον ίδιο, ομολογώντας πως «η ανάμνηση αυτού του βιώματος πάνω στην Ακρόπολη επανέρχεται πολύ συχνά και με στοιχειώνει από τότε που γέρασα». Η ενοχή του να ξεπεράσει τον πατέρα του, η ενοχή υπέρβασης της πατρικής θέσης, η οποία παραπέμπει στην ασυνείδητη επιθυμία και ανάγκη πατροκτονίας για το προχώρημα στη ζωή, τον έφερε αντιμέτωπο με τη βιαιότητα του θανάτου, που επέκειτο πραγματικά λόγω της ηλικίας και βιωνόταν φαντασιωτικά στη σχέση του με τους νεότερους. Ο φόνος του πατέρα λειτουργεί σαν το νήμα που διαρθρώνει τον υποκειμενικό μύθο και την προσωπική ιστορία του Φρόυντ και τα συνδέει με την εφεύρεση της ψυχανάλυσης, την κοσμοθεώρησή της και την ερμηνεία των κοινωνικών δεσμών και της πολιτισμικής εξέλιξης.

Η Ακρόπολη, ως πολιτισμικό μνημείο, θρυμματισμένη αλλά αγέρωχη, θυμίζει ένα χαμένο παρελθόν που υφίσταται όρθιο παρ’ όλους τους θανάτους. Ίσως ο Φρόυντ, στο γραπτό του, μας ζητά απλώς επιείκεια και σεβασμό για τον ίδιο και το έργο του, ένα έργο που συνεχίζει να προκαλεί κλυδωνισμούς, αντιστάσεις και ταραχές.

Το 1904, ο Σεφέρης, μικρό αγόρι, ζούσε σε έναν κόσμο που φάνταζε αιώνιος, ενώ ο Φρόυντ ανέβαινε στο Βράχο, κι αυτός σχετικά ξέγνοιαστος, με συγκεχυμένες αναμνήσεις από μια αλλοτινή αξέχαστη παιδική ηλικία σε μέρη της Κεντρικής Ευρώπης, που κι αυτά φάνταζαν αιώνια. Το 1936 όμως, ο Σεφέρης έγραφε με τον τρόπο του « Όπου και να πάω η Ελλάδα με πληγώνει », ενώ ο Φρόυντ, πικραμένος και ανήμπορος, χωρίς ιδιαίτερη όρεξη για αφιερώματα γενεθλίων, ζώντας την επικράτηση του ναζισμού, ανέσυρε τις αναμνήσεις του από την ανάβαση στην Ακρόπολη, ανασύροντας ταυτόχρονα το ερώτημα της Aufhebung, το πώς ένας γιος ξεπερνά τον πατέρα του. Το 1970, ο ποιητής, υπό καθεστώς δικτατορίας, μας δωρίζει ένα όνειρό του πάνω στην Ακρόπολη, ένα όνειρο αποξένωσης, που έκρυβε στα σωθικά του έναν εφιάλτη.

Άραγε τί σημαίνει η Ακρόπολη, τέτοια που υψώνεται στο βλέμμα των επισκεπτών στον σύγχρονο κόσμο μας ; Ο εφιάλτης του Σεφέρη είναι αρκετά σαφής και συνάδει με την αλλοίωση και την καταστροφή της. Το δέος του Φρόυντ, αντίθετα, εντάσσεται στο σεβασμό της λειτουργίας της και στην ερμηνεία της θέσης της ως μνημειακού θησαυρού της ανθρωπότητας. Πράγματι έχει τη θέση αγάλματος · από τη μια αντιπροσωπεύει μεταφορικά μια στροφή της Ιστορίας και από την άλλη στέκεται υπεράνω της κρίσης, της σκέψης, των μυθευμάτων και των επίκαιρων δρώντων.

Ο Σεφέρης θυμίζει μια φράση του Φρόυντ, επίκαιρη και στις μέρες μας : «Είμαι καταποντισμένος μέσα σε αυτή την αγιάτρευτη αθλιότητα και δεν μπορώ να τη βγάλω από πάνω μου. Κάνουμε διαστημικά ταξίδια, καταπολεμούμε τις αρρώστιες, όμως τον μεγαλύτερο εχθρό του ανθρώπου –τον άνθρωπο– δεν μπορούμε να τον εξουδετερώσουμε».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

Ακρόπολη, Αθήνα 1900.

Αναπαραγωγή από στερεοσκοπική

φωτογραφία της εταιρείας Keystone View Company.

Μουσείο Μπενάκη / Φωτογραφικά Αρχεία [ ΦΑ.9.495 ]

Δελτίο τύπου | ΕΠΙΘΥΜΙΑ, ΠΟΝΟΣ, ΣΚΕΨΗ της Μαρίλιας Άιζενσταϊν-Αβέρωφ

ΜΑΡΙΛΙΑ ΑΪΖΕΝΣΤΑΪΝ-ΑΒΕΡΩΦ

ΕΠΙΘΥΜΙΑ

ΠΟΝΟΣ

ΣΚΕΨΗ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΠΑΝΟΣ ΑΛΟΥΠΗΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

ΣΕΙΡΑ «ΡΟΥΣ»

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2019

Αριθμός σελίδων : 208,  Τιμή : 14,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-375-8

«Η επιθυμία είναι “μαζοχιστικής” υφής, διότι προϋποθέτει την ψυχική διεργασία, την αναμονή και την τοποθέτηση κάθε δράσης σε λανθάνουσα κατάσταση. Αντίστοιχα, δεν μπορούμε να σκεφτούμε τη μεταβίβαση, μοναδικό εργαλείο της θεραπείας, παρά μόνο όταν ο ασθενής καθίσταται επιθυμών υποκείμενο». –Μ.Α.-Α.

Η σκέψη είναι πράξη σαρκός

Απέναντι στο φροϋδικό ερώτημα «είναι δυνατόν ο πόνος και η αναζήτησή του να κυβερνούν την ψυχική ζωή; », η Μαρίλια Αïζενστάιν-Αβέρωφ προσεγγίζει την έννοια του μαζοχισμού ως ιδρυτική διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης και βασική συνιστώσα του ψυχικού οργάνου. Αν η αρχή της ευχαρίστησης με συνέπεια την ψυχική σεξουαλικότητα συνιστά θεμέλιο της ψυχανάλυσης, ο μαζοχισμός, επενδύοντας τη δυσαρέσκεια με συνέπεια την αναμονή, αποτελεί το απαραίτητο υλικό για τη διατήρηση της ζωής και της δημιουργικότητας.

Η συγγραφέας στο παρόν βιβλίο μάς ταξιδεύει στην ανακάλυψη βασικών εμπειριών της ανθρώπινης ζωής μέσα από τις μορφές ηρώων και ηρωίδων που αναδύονται από τα λόγια ασθενών, λογοτεχνών και μελετητών. Το κοίταγμα του κόσμου μέσα από το βλέμμα της Μαρίλιας Αïζενστάιν αγκαλιάζει ανθρώπινες στιγμές της καθημερινότητας, που μας μαθαίνουν ότι το άκουσμα του ψυχαναλυτή συμπυκνώνεται στο ξετύλιγμα μιας σκέψης, που αποπειράται έμπρακτα και μάταια να διατυπώσει τις προσδοκίες της επιθυμίας και τις ματαιώσεις του πόνου.

Η συγγραφέας, συνεχίστρια του έργου της Ψυχοσωματικής Σχολής του Παρισιού, μας παρακινεί έτσι από τη μια να δουλέψουμε ως θεραπευτές απέναντι στην χρεωκοπία του μαζοχισμού κι από την άλλη να σεβαστούμε τις αυτοθεραπευτικές προσπάθειες του υποκειμένου στην αντιμετώπιση του βασικού ελλείμματος του πρωτογενούς μαζοχισμού.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η ΜΑΡΙΛΙΑ AΪΖΕΝΣΤΑΙΝ-AΒΕΡΩΦ έκανε σπουδές φιλοσοφίας, πριν αρχίσει το 1977 την ψυχαναλυτική της εκπαίδευση στο Ινστιτούτο της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας Παρισίων. Έγινε διδάσκουσα αναλύτρια το 1992, ενώ την ίδια χρονιά τιμήθηκε με το βραβείο Bouvet. Διατέλεσε πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας του Παρισιού από το 1995 έως το 1999, και στη συνέχεια έγινε πρόεδρος του Ψυχοσωματικού Ινστιτούτου Παρισιού. Ιδρυτικό μέλος και επί σειρά ετών μέλος της συντακτικής επιτροπής της Revue Française de Psychosomatique, εξελέγη αντιπρόσωπος για την Ευρώπη στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης και ακολούθως πρόεδρος των Νέων Ομάδων της Διεθνούς Ένωσης. Διδάσκουσα αναλύτρια από το 2004 της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, μοιράζει τις δραστηριότητές της ανάμεσα στο Παρίσι και την Αθήνα. Έχει δημοσιεύσει εκατόν εξήντα άρθρα μεταφρασμένα σε πολλές γλώσσες και τέσσερα βιβλία. Το παρόν βιβλίο, που εκδίδεται σε πρώτη έκδοση στα ελληνικά, συμπυκνώνει την καρδιά των τελευταίων ερευνών της συγγραφέως.

ΕΡΓΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ETEL ADNAN

Χωρίς τίτλο, 2014. Λάδι σε καμβά, 30 x 24 εκ. Συλλογή Helga Sonanini, Sfeir-Semler Gallery, Hamburg/Beirut. 

"Το μέλλον του βιβλίου παραμένει το βιβλίο" - ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ του Christian Bourgois

CHRISTIAN BOURGOIS

Το μέλλον του βιβλίου

παραμένει το βιβλίο

*

ΕΓΚΩΜΙΟ

ΤΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ

Μετάφραση: ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάρτιος 2019

Αριθμός σελίδων : 32, Τιμή : 4,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-323-9

Φέτος οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ συμπληρώνουν 40 χρόνια ζωής. Το 2019 μας βρίσκει με περίπου 1.430 τίτλους. Η επέτειος εορτάζεται με την έκδοση του λόγου του Christian Bourgois για την τελετή βράβευσης του το 2007 στην Έκθεση Βιβλίου της Γκουανταλαχάρα στο Μεξικό, όπου ανακηρύχθηκε ο καλύτερος εκδότης. Δεν μπόρεσε τότε να παρευρεθεί ο ίδιος στην τελετή. Το λόγο του διάβασε αντ' αυτού ο φίλος του εκδότης Jorge Herralde, των περίφημων ισπανικών εκδόσεων Anagrama. Εμείς γαλουχηθήκαμε με τις γαλλικές εκδόσεις Christian Bourgois.

Ο λόγος του αποδίδει τη σπουδαιότερη τιμή στον κλάδο μας. Μ' έναν πολύ διαυγή, λεπτό και συμπυκνωμένο τρόπο, εκφράζει την ουσία της δουλειάς μας, την ηθική της και την ομορφιά της. Μιλάμε λοιπόν με αφορμή τα 40 χρόνια ζωής του οίκου μας δανειζόμενοι τα λόγια κάποιου άλλου, που έκανε το ωραιότερο εγκώμιο αυτού του επαγγέλματος.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

Ο σπουδαίος Γερμανός εκδότης Fischer θεωρούσε ότι η αριστεία στο επάγγελμά μας έγκειται ακριβώς στο να εκδίδουμε βιβλία που το κοινό δεν τα περιμένει, δεν τα θέλει. [...] 
Τότε λοιπόν έμαθα ότι ένας εκδότης οφείλει στον εαυτό του να είναι αδιάλλακτος, άδικος, ότι πρέπει να εμμένει στις πεποιθήσεις του· με λίγα λόγια, έμαθα ότι εκδίδω σημαίνει εκδίδω κόντρα στο ρεύμα. [...] 
Ας πούμε καλύτερα ότι ακολούθησα μια εξέλιξη με οδηγό την τύχη και τις συγκυρίες, με κάποιο – όπως συνειδητοποιώ σήμερα – θράσος. [...]  – C.B.

Δελτίο τύπου | Η ΣΑΓΗΝΗ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΥ - Ανθολόγηση κειμένων για το μαύρο χρώμα

Η ΣΑΓΗΝΗ

ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΥ

ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΧΡΩΜΑ

Επιλογή – σχολιασμός : FABIENNE ALICE

Μετάφραση : ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Νοέμβριος 2017

Αριθμός σελίδων : 176, Τιμή : 13,90 Ευρώ

ISBN : 978-960-505-291-1

ΣΥΝΥΦΑΣΜΕΝΟ ΜΕ ΤΟ ΜΗΔΕΝ που προηγείται της Γένεσης του κόσμου, το μαύρο λαμβάνει ενίοτε μια υποτιμητική χροιά. Εντούτοις, κατά την περίοδο της ιταλικής Αναγέννησης, όταν πρίγκιπες το υιοθετούν φορώντας μαύρα πολύτιμα ενδύματα, το μαύρο αστράφτει. Από πολύ νωρίς, το χρώμα αυτό βάζει σε δοκιμασία τη ζωγραφική και τη χαρακτική. Ορισμένοι ζωγράφοι υποκύπτουν στις πολλαπλές πτυχές της σαγήνης του :

Ο Βελάσκεθ, ο Ρέμπραντ, ο Γκόγια, ο Μανέ, ο Μαλέβιτς, ο Ματίς, ο Μισώ και, ασφαλώς, ο Σουλάζ...

Στη λογοτεχνία, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι Ρομαντικοί, αφού έχουν τιμήσει δεόντως το πράσινο και το μπλε, στρέφονται στο μαύρο : η απελπισία μεγαλώνει, η νύχτα και το σκότος γίνονται το καταφύγιό της. Έχοντας επί μακρόν σημάνει το πένθος, σήμερα το μαύρο θεωρείται το πιο κομψό χρώμα : από την Κοκό Σανέλ ώς τον Κριστιάν Ντιόρ, η μόδα το εξυμνεί.

Σε αυτό το ταξίδι στη χώρα του μαύρου έχουμε συνοδούς τους Ησίοδο, Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, Σαίξπηρ, Μίλτον, Μπαρμπέ ντ’ Ωρεβιγύ, Μπαλζάκ, Μαρσέλ Προυστ, Βικτόρ Ουγκό, Γκαίτε, Μυσσέ, Νερβάλ, Μπωντλαίρ, Ρεμπώ, Ρ. Λ. Στήβενσον, Μαλλαρμέ, Τανιζάκι, Ρέυμοντ Τσάντλερ, Πωλ Βαλερύ, Μισέλ Τουρνιέ, Υβ Μπονφουά, Καντίνσκυ, Μισέλ Παστουρώ, Πασκάλ Κυνιάρ και πολλούς άλλους.

Επιλογή και σχολιασμός κειμένων από τη Fabienne Alice.

Ο παρών τόμος εγκαινιάζει μια νέα σειρά βιβλίων στις Εκδόσεις Άγρα. 

Στην ίδια σειρά κυκλοφορεί:
Η σαγήνη της αρχιτεκτονικής (Άγρα, 2019) 

ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ:

LORENZO LOTTO, Πορτρέτο νέου άνδρα μπροστά σε άσπρη κουρτίνα, 1508 (λεπτομέρεια). 

Kunsthistorisches Museum, Βιέννη.

Δελτίο τύπου | ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΡΟΦΕΣ του Sigmund Freud

SIGMUND FREUD

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ 

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΡΟΦΕΣ

Μετάφραση:

ΣΟΦΙΑ ΛΕΩΝΙΔΗ

Ανθολόγηση:

ROMAIN ENRIQUEZ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούλιος 2016

Αριθμός σελίδων: 144, Τιμή: 13,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-239-3

Ο παρών τόμος είναι ένα ανθολόγιο κειμένων τού Φρόυντ σχετικά με όλες τις μορφές και τις εκδοχές της σεξουαλικής διαστροφής. Γι’ αυτά τα πολύ επίμαχα ζητήματα, χρησιμοποιείται αυτούσιος ο λόγος του πατέρα της ψυχανάλυσης.

»ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να βρούμε τον τρόπο να μιλούμε χωρίς πάθος για τις αποκαλούμενες σεξουαλικές διαστροφές, δηλαδή τις παρεκκλίσεις της σεξουαλικής λειτουργίας ως προς τις σωματικές ζώνες και το σεξουαλικό αντικείμενο. Το ακαθόριστο των ορίων όπου θα μπορούσε να περικλειστεί η λεγόμενη φυσιολογική σεξουαλική ζωή, ανάλογα με τις φυλές και τις εποχές, θα έπρεπε να είναι επαρκές, ώστε να καθησυχαστούν οι υπερβολικά επικριτικοί. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι μεταξύ αυτών των διαστροφών, η πλέον αποκρουστική για μας, ο σαρκικός έρωτας του άντρα προς τον άντρα υπήρξε, για έναν λαό με πολιτισμό μακρόν ανώτερο του δικού μας, τον ελληνικό λαό, όχι μόνον αποδεκτός, αλλά επιπλέον συναρτημένος με σημαντικά κοινωνικά αξιώματα. Ο καθένας από μας υπερβαίνει, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, τα στενά όρια του φυσιολογικού στην προσωπική σεξουαλική ζωή του. Οι διαστροφές δεν συνιστούν ούτε κτηνωδίες ούτε εκφυλιστικές τάσεις με την έννοια του παροξυσμού. Οφείλονται στην ανάπτυξη ψηγμάτων που όλα τους περιλαμβάνονται στην αδιαφοροποίητη σεξουαλική προδιάθεση τού παιδιού, ψήγματα των οποίων η καταστολή ή η στροφή τους προς ανώτερους μη σεξουαλικούς στόχους –η μετουσίωσή τους– καθορίζει τις κινητήριες δυνάμεις ενός σημαντικού μέρους των επιτευγμάτων μας ως πολιτισμένων ανθρώπων.

[ ... ] Χαρακτηριστικό επίσης όλων των διαστροφών είναι ότι παραγνωρίζουν τον θεμελιώδη στόχο της σεξουαλικότητας, δηλαδή την αναπαραγωγή. Πράγματι θεωρείται διαστροφική οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα, η οποία, έχοντας αποποιηθεί την αναπαραγωγή, επιζητά την ευχαρίστηση ως ανεξάρτητο στόχο. Αντιλαμβάνεστε συνεπώς ότι η ρήξη και η αλλαγή πλεύσης κατά την ανάπτυξη της σεξουαλικής ζωής οφείλονται στο ότι υποτάσσεται στους σκοπούς της αναπαραγωγής. Όλα όσα συμβαίνουν πριν από αυτή τη στροφή, όλα όσα αρνούνται την παραπάνω υποταγή, όλα όσα αποσκοπούν μονάχα στην επίτευξη της ικανοποίησης, χαρακτηρίζονται με το διόλου κολακευτικό όνομά της “ διαστροφής”, και κατά συνέπεια του ακαταφρόνητου.                                                                             

»Μπορούμε σήμερα να υποστηρίξουμε ότι οι διαστροφὲς έχουν στη βάση τους κάτι το έμφυτο, αλλά κάτι το έμφυτο σε όλους τους ανθρώπους, κάτι που ταλαντεύεται στην έντασή του ως προδιάθεση και περιμένει να το αναδείξουν οι διάφορες επιρροές της ζωής. Πρόκειται για έμφυτες ρίζες, που [ ... ] άλλες φορές υφίστανται ανεπαρκή καταστολή ( απώθηση ), και συνεπώς ενδέχεται, πλαγίως, να εξελιχθούν σε παθολογικά συμπτώματα, να αποσπάσουν ένα σημαντικό μέρος της σεξουαλικής ενέργειας, ενώ  στις πλέον ευνοϊκές περιπτώσεις, μεταξύ των δύο άκρων, να οδηγήσουν –μέσω μιας κατάλληλης περιστολής και άλλων ψυχικών διεργασιών– σ’ αυτό που αποκαλούμε φυσιολογική σεξουαλική ζωή».

– ΖΙΓΚΜΟΥΝΤ ΦΡΟΫΝΤ

ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

ΑNDY WARHOL

Πορτραίτο του Σίγκμουντ Φρόυντ, από τη σειρά Δέκα πορτραίτα Εβραίων του Εικοστού αιώνα, 1980