Δελτίο Τύπου | Η ΠΟΛΙΣ ΩΣ ΕΝΤΕΛΕΧΕΙΑ ΚΑΙ Η ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ του Αλέξανδρου Παπαγεωργίου-Βενετά

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ-ΒΕΝΕΤΑΣ

Η ΠΟΛΙΣ ΩΣ ΕΝΤΕΛΕΧΕΙΑ

ΚΑΙ

Η ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ

ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάιος 2023

Αριθμός σελίδων : 96, Τιμή : 10,50 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-585-1

 

 

Η Νέα Πόλις θα ολοκληρωθή, θα γίνη. Όχι βεβαίως από αρχιτέκτονας και πολεοδόμους οιηματίας, που ασφαλώς πιστεύουν, οι καημένοι, ότι μπορούν αυτοί τους βίους των ανθρώπων εκ των προτέρων να ρυθμίζουν και το μέλλον της ανθρωπότητος, με χάρακες, με υποδεκάμετρα, γωνίες και « ταυ », μέσα στα σχέδια της φιλαυτίας των, ναρκισσευόμενοι ( μαρξιστικά, φασιστικά η αστικά ), πνίγοντες και πνιγόμενοι, να κανονίζουν.

Όχι, δεν θα κτισθή η Νέα Πόλις έτσι· μα θα κτισθή απ’όλους τους ανθρώπους, όταν οι άνθρωποι, έχοντας εξαντλήσει τας αρνήσεις, και τας καλάς και τας κακάς, βλέποντες το αστράπτον φως της αντισοφιστείας –τουτέστι το φως της άνευ δογμάτων, άνευ ενδυμάτων Αληθείας– παύσουν στα αίματα και στα βαριά αμαρτήματα χέρια και πόδια να βυθίζουν, και αφήσουν μέσα στις ψυχές των, με οίστρον καταφάσεως, όλα τα δένδρα της Εδέμ, με πλήρεις καρπούς και δίχως όφεις –μα τον Θεό, ή τους Θεούς– τελείως ελεύθερα να ανθίσουν.

–ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ, Οκτάνα

 

ΕΠΙΛΟΓΗ, ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ χωρίων του ποιητικού έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου, που αναφέρονται στην πόλη και ειδικότερα στην Αθήνα, από τον αρχιτέκτονα-πολεοδόμο και Αθηναιοδίφη Αλέξανδρο Παπαγεωργίου-Βενετά, που συμπεραίνει : «Υμνητική η στάση του ποιητή απέναντι στον χώρο της διαβίωσής του. Το γαλήνιο αττικό τοπίο κρύβει μέσα του παλλόμενες δυνάμεις : Φως διάχυτο, κίνηση αδιάκοπη, οχλοβοή, ακατάβλητη εγρήγορση, που τον γοητεύουν».

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ-ΒΕΝΕΤΑΣ είναι αρχιτέκτων-πολεοδόμος και ιστορικός της πολεοδομίας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1933. Διπλωματούχος του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου το 1956. Μετεκπαίδευση στο Παρίσι στην Πολεοδομία. Διδάκτωρ μηχανικός του Πολυτεχνείου Σαρλότενμπουργκ του Βερολίνου (1972). Καθηγητής της Ιστορίας της Πολεοδομίας στο μεταπτυχιακό κέντρο «Raymond Lemaire» του Πανεπιστημίου της Λουβέν (1975-1985). Προσκεκλημένος καθηγητής των Πολυτεχνείων Στουτγάρδης (1981-1982), Μονάχου (1996-1997) και Χαϊδελβέργης (2003-2004). Μέλος του Συμβουλίου Ιστορικών Τοπίων και Πόλεων του Συμβουλίου της Ευρώπης (1974-1977). Εμπειρογνώμων της UNESCO και του Κέντρου HABITAT για την συντήρηση των ιστορικών πόλεων.

Έχει εκπονήσει σημαντικές πολεοδομικές-χωροταξικές μελέτες για την Χίο (1968), το νησιωτικό σύμπλεγμα Μυκόνου, Δήλου και Ρηνείας (1973-1974) και την παλαιά πόλη των Χανίων (1978). Εξειδικευμένος ερευνητής σε θέματα προστασίας και ανάπλασης των ιστορικών πόλεων.

Χαίρει διεθνούς αναγνώρισης ως μελετητής της πολεοδομικής ιστορίας των νεωτέρων Αθηνών. Επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1998 ). Συγγραφεύς 34 μονογραφιών στην ελληνική, στην γαλλική, στην αγγλική και στην γερμανική γλώσσα, και πλέον των 120 άρθρων με επίκεντρο την ιστορία της πολεοδομίας και την προστασία του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

Δελτίο Τύπου | ΤΖΙΑΚΟΜΟ ΚΑΖΑΝΟΒΑ του Ανδρέα Εμπειρίκου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

ΤΖΙΑΚΟΜΟ ΚΑΖΑΝΟΒΑ

•

ΙΠΠΟΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΟΣ

ΚΑΙ ΤΟΥ SEINGALT

ΕΠΙΜΕΤΡΟ: ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Σειρά «ΒΙΒΛΙΔΙΑ»

Απρίλιος 2021

Αριθμός σελίδων : 48, Τιμή : 5,50 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-485-4

« Ο Giacomo Casanova τού Seingalt, ο μεγάλος υπερρεαλιστής τού έρωτα. Ο υπέροχος αυτός εραστής κατέχει μια από τις υψηλότερες θέσεις στο προσωπικό μου Πάνθεον ανάμεσα σε άλλα μεγάλα είδωλά μου, όπως αίφνης ο Freud, ο Shakespeare, ο Μωάμεθ, ο Breton, ο Nietzsche, ο Whitman, ο Αισχύλος, ο κόμης του Lautréamont, ο Έγελος, ο Παν και η Αφροδίτη και άλλοι πολλοί και αγαπητοί. »

– A. EΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

Κυκλοφορεί στη νεοσύστατη σειρά “Βιβλίδια” των Εκδόσεων Άγρα, σε αυτόνομη έκδοση, το θαυμάσιο πεζογράφημα του Ανδρέα Εμπειρίκου από τον τόμο ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΟΥ ΖΩΔΙΑΚΟΥ (Άγρα, 2018), όπου ο συγγραφέας-ποιητής επιδίδεται σε ένα απρόσμενο παιχνίδι ταυτοπροσωπιών.

« Λίγα χρόνια προ του πολέμου βρισκόμουν για δεύτερη φορά στην Βοημία. Από εικοσιπέντε ετών νέος, είμουν ένθερμος θαυμαστής του μεγάλου Βενετσιάνου εραστού και τυχοδιώκτου, του οποίου η ζωή υπήρξε μια συνεχής στύση παντοτινά σπαργώσα – βάθρον - κολόνα εσαεί στητή, επι της οποίας έπαιζε τον θεσπέσιον αυλόν του, ντυμένος με ρούχα του 18ου ο υπέρτατος Έλληνας θεός, ο Παντοκράτωρ Παν. Ο σκοπός του ταξειδιού μου ήτο η προσωρινή υπεξαίρεση ωρισμένων άγνωστων χειρογράφων του μεγάλου Βενετσιάνου, που εφύλασσε εις τον παλαιόν του Πύργον ο βιβλιόφιλος και ντιλετάντες των γραμμάτων και τεχνών της Πράγας Συλβέστρος Μοράβικ, γνωστός εις όλην την Κεντρικήν Ευρώπην δια την θαυμαστή του βιβλιοθήκη καθώς και δια την μοναδική του συλλογή διαφόρων αυτογράφων επιφανών ανδρών. [...]

» Το σχέδιόν μου ήτο απλούν αλλά προσεκτικά κατεστρωμένο, και μπορώ να πω ότι τόσον στην σύλληψι όσο και στην εκτέλεσι υπήρξε Καζανόβιον. Κατά την πρώτη μου διαμονήν είχα προσέξει ότι η νεαρά υπηρέτρια που μου έφερνε το τσάι ή τα αναψυκτικά ενώ εδιάβαζα εις την βιβλιοθήκην του Πύργου ήτο ωραία και, από τον τρόπο που αντέδρα εις τα έρωτικά μου βλέμματα κατάλαβα καλά ότι παρά την ντροπαλοσύνη της, που ήτο μεγάλη και γνησία, η διάθεσίς της ανταπεκρίνετο στην ιδική μου. Απεφάσισα λοιπόν να κατακτήσω την Μαρούλκα, και, συνδυάζων το τερπνόν μετά του σκοπίμου, να την χρησιμοποιήσω για να υπεξαιρέσω δι’ αυτής προσωρινώς τα πολυπόθητα χειρόγραφα. […] »

ΕΡΓΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Giacomo Casanova, σχέδιο με σινική μελάνη

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

 

Δελτίο τύπου | ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΟΥ ΖΩΔΙΑΚΟΥ του Ανδρέα Εμπειρίκου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΟΥ ΖΩΔΙΑΚΟΥ

ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ

«ΓΡΑΠΤΑ Ή ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ»

Επιμέλεια – Επίμετρο : ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούλιος 2018

Αριθμός σελίδων : 328, Τιμή : 18,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-315-4

ΝΕΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

Οι κύκλοι του Ζωδιακού με γοητεύουν και ως ιδέα και ως εικόνα. Μου έρχεται μάλιστα στον νου τώρα καθώς γράφω αυτά τα λόγια μια σκέψι – να ονομάσω ενδεχομένως τούτο το βιβλίο Οι κύκλοι του Ζωδιακού και να κρατήσω τον αρχικό τίτλο ΓΡΑΠΤΑ ως υπότιτλο. Αν το αποφασίσω, ίσως να μην είναι άσχημο να τυπώσω, κάτω από τους δύο τίτλους, και την γνωστή σχηματική αναπαράστασι.

– A. EΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

Σήμερα, πενηνταοκτώ χρόνια μετά την έκδοση του σπουδαίου βιβλίου του Ανδρέα Εμπειρίκου Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία, ενός από τα τρία βιβλία που εξέδωσε εν ζωή ο πολυγραφότατος ποιητής, ήρθε η στιγμή να ολοκληρωθεί και εκδοτικά αυτό το έργο με τα κείμενα που έμειναν έξω από τη σύνθεση του 1960. Δεν πρόκειται απλώς για έκδοση φιλολογικού ενδιαφέροντος, με τη συμπλήρωση ελλειπόντων κειμένων στην εργογραφία του ποιητή : Αποκτούμε ένα από τα σπουδαιότερα και πλέον ιδιότυπα έργα γραπτών –πεζών και ποιητικών– του Ανδρέα Εμπειρίκου.

Το παρόν βιβλίο περιέχει εννέα πεζά κείμενα του Εμπειρίκου τα οποία, μαζί με τα γνωστά εικοσιτέσσερα κείμενα των Γραπτών ή Προσωπικής μυθολογίας, συναποτελούσαν αρχικά μία συλλογή με τίτλο Οι κύκλοι του Ζωδιακού. Και τα τριαντατρία κείμενα είχαν συνταχθεί ανάμεσα στα χρόνια 1936-1946. Το 1960, δεκατέσσερα χρόνια μετά την περάτωση του έργου, ο Εμπειρικός αποφασίζει να δημοσιεύσει μόνο εικοσιτέσσερα από τα κείμενα της αρχικής συλλογής στεγασμένα κάτω από τον τίτλο Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία. Τα υπόλοιπα εννέα παρέμεναν αδημοσίευτα, για λόγους πολλούς και ποικίλους.

ΤA ΤΕΚΤΑΙΝΟΜΕΝΑ / H EΞΟΔΟΣ / ΟI OΡΙΖΟΝΤΕΣ  Ή Η ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ EΡΩΤΟΣ / AΠΑΝΤΑΧΟY ΤΗΣ ΓΗΣ [ OΡΙΝΟΚΟ ΚΑI ΜΠΟΡΝΤΙΓΚΕΡΑ ] / OUR DOMINIONS BEYOND THE SEAS Ή H ΒΙΩΣΙΣ ΤΩΝ ΣΤΙΧΩΝ / AΝΑΤΟΛH / ΜΗΤΡΟΣ ΤΡΑΓΑΝΑΣ / DER SONDER FÜHRER NIKOLAUS SCHULTZ / ΤΖΙΑΚΟΜΟ ΚΑΖΑΝΟΒΑ, IΠΠΟΤΗΣ ΤΟΥ EΡΩΤΟΣ ΚΑI ΤΟΥ SEINGALT

Στα κείμενα των Κύκλων του Ζωδιακού (που διασταυρώνονται με τα κείμενα των Γραπτών) ο Εμπειρίκος συνδιαλέγεται με την τρέχουσα παγκόσμια, ευρωπαϊκή και εθνική ιστορία. Στα συμβάντα αυτά συμμετέχει και ο ίδιος, ψυχικά και συναισθηματικά. Μπορούμε, κατά συνέπεια και με βάση τα παραπάνω, να υποστηρίξουμε ότι τα κύρια θέματα της παρούσας συλλογής είναι τρία. Η προσωπική ή και ερωτική απελευθέρωση, η εμπλοκή του Εμπειρίκου στην τρέχουσα ιστορία και οι συναφείς πολιτικές, κοινωνικές και απελευθερωτικές διακηρύξεις του. Με τη δημοσίευση υπό τον τίτλο Οι κύκλοι Ζωδιακού των υπόλοιπων κειμένων της αρχικής συλλογής, κλείνει ένας ανοιχτός λογοτεχνικός και προσωπικός κύκλος του Ανδρέα Εμπειρίκου.

Η έκδοση συμπληρώνεται από δύο παραρτήματα με παραλλαγές των κειμένων και τα ημερολόγια που συνέθεσε ο Α. Ε. το 1939, 1941 και 1943, το ποίημα της 28ης Οκτωβρίου 1940, καθώς και από ένα εκτενές επίμετρο του επιμελητή Γιώργη Γιατρομανωλάκη.

Κάθε έξαρσις είναι ένας οργασμός και κάθε οργασμός είναι μια έξαρσις. Λέγω λοιπόν γαμώ και αλληλούια όπως θα έλεγε ένας άλλος το κόκκινο και το ερυθρό. – A. EΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

Ο Α. Εμπειρίκος με τον γάτη του Πέτρε (φωτογραφία Λεωνίδα Εμπειρίκου, 1973)

Δελτίο τύπου | ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ Ή ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΕΛΜΠΑΣΑΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΟΣΠΟΡΟΥ του Ανδρέα Εμπειρίκου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ή

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΕΛΜΠΑΣΑΝ

ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΟΣΠΟΡΟΥ

ΚΑΙ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΓΙΑ ΤΟΝ

ΝΙΚΟ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟ

ΣΕΙΡΑ «Ο ΑΤΑΚΤΟΣ ΛΑΓΟΣ»

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2017

Αριθμός σελίδων: 40, Τιμή: 8,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-264-5

Κυκλοφόρησε το 22ο βιβλίδιο της βιβλιοφιλικής σειράς «Ο Άτακτος Λαγός» των Εκδόσεων Άγρα.

«Δεν θα μιλήσω χρησιμοποιών όρους της τεχνοκριτικής, διότι δεν είμαι κριτικός, ούτε τρέφω συμπάθειες για την κριτική. Δεν θα μιλήσω ως αισθητικός, διότι η αισθητική είναι αντιποιητική, και, εκπορευόμενη από τα εκλογικευτικά στοιχεία της διάνοιας, αντί να οξύνει, ουσιαστικώς, αμβλύνει τις αισθήσεις. Δεν θα μιλήσω ως φιλόσοφος ή κοινωνιολόγος, όπως είναι της μόδας να κάμνουν σήμερα άνθρωποι τελείως άσχετοι με αυτές τις ειδικευμένες επιστήμες, διότι η φιλοσοφία και η κοινωνιολογία όπως και η πολιτική είναι άσχετες με την ποίηση και τη ζωγραφική, όταν δεν είναι η ίδια η διενέργειά των πράξις ποιητική. Θα μιλήσω μόνον ως θαυμαστής του Νικολάου Εγγονoπούλου, του μεγάλου ημών ποιητού και ζωγράφου, για να του πλέξω το εγκώμιον και για να του ανταποδώσω με προβολές συναισθηματικής υφής τις βαθύτατα συγκλονιστικές συγκινήσεις που μου δίδει πάντοτε η ποίησίς του. Κοιτάξτε τον».

Το 1945 ο Ανδρέας Εμπειρίκος δημοσιεύει στο περιοδικό Τετράδια το μοναδικά γενναιόδωρο κριτικό και εγκωμιαστικό κείμενο ενός ποιητή προς άλλον ποιητή, τον Νικόλαο Εγγονόπουλο, ορίζοντας εξαρχής τους λαμπερούς όρους του εγκωμίου του.

Το 1963 ο Εμπειρίκος θα επανέλθει με ένα νέο κείμενο που θα εκφωνήσει σε μεγάλη έκθεση του υπερρεαλιστή ζωγράφου και ποιητή. Λίγες μέρες μετά ο Εγγονόπουλος θα κάνει μιαν άλλη τιμητική αντιφώνηση στον Εμπειρίκο. Τα κείμενα αυτά, υποδείγματα ήθους και γενναιοδωρίας καλλιτέχνη προς καλλιτέχνη, που αναζητούν το υψηλόν και όχι τη μικρότητα και συνεκδίδονται στο παρόν τομίδιο, σφραγίζουν τη σαραντάχρονη φιλία και συμπόρευση δύο πολύ μεγάλων Ελλήνων ποιητών.

Δελτίο τύπου | ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΡΩΣΣΙΑ - ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ του Ανδρέα Εμπειρίκου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΡΩΣΣΙΑ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1962

Επίμετρο

ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάρτιος 2017

Αριθμός σελίδων : 64, Τιμή : 10,30 Ευρώ

ISBN: 978-960-325-395-2

Με την επέτειο των 100 χρόνων από την επανάσταση του 1917 στη Ρωσία, επανακυκλοφόρησε το Ημερολόγιο από το ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΡΩΣΣΙΑ του Ανδρέα Εμπειρίκου το 1962, όπου επανατοποθετούνται όλα τα θέματα των σχέσεων του ποιητή με τον τόπο – σχέσεων αίματος και καταγωγής, σχέσεων πολιτικών και σχέσεων κουλτούρας.

Ένα μικρό αλλά εξαιρετικά πολύτιμο και αποκαλυπτικό κείμενο, στο οποίο ο Εμπειρίκος καταγράφει εν θερμώ γεγονότα και εντυπώσεις από την επίσκεψή του στη Σοβιετική Ένωση (μαζί με δύο φίλους, τον Οδυσσέα Ελύτη και τον Γιώργο Θεοτοκά) τον Δεκέμβριο του 1962. Οι εγγραφές αρχίζουν στον Πειραιά, στις 14.12.1962, μετά την αναχώρηση του ρώσικου επιβατικού πλοίου που θα τους μεταφέρει ως την Οδησσό, και τελειώνουν στο Λένινγκραντ, στις 28.12.1962.

Οι συγγραφείς έχουν προσκληθεί να επισκεφθούν την ΕΣΣΔ, να έρθουν σε επαφή με τους πνευματικούς ανθρώπους της και να δώσουν τη δική τους εικόνα για τα τότε κρατούντα στη μεγάλη σοσιαλιστική χώρα.

Αυτό το μικρό αλλά εξαιρετικά πολύτιμο και αποκαλυπτικό Ημερολόγιο πιστεύουμε ότι προσφέρει πολλά στην όλη φιλολογία τη σχετική με τον Α. Εμπειρίκο. Μας δείχνει με ποιό τρόπο οι ημερολογιακές καταγραφές μπορεί να μεταλλαχθούν σε ποίημα ( αυτή η διαδικασία μας είναι πολύ γνωστή από τον Σεφέρη ), τί είναι εκείνο, δηλαδή, τελικά, που αποστραγγίζεται στο ποίημα από τις πραγματικές εμπειρίες μας. Το Ημερολόγιο φωτίζει μέσα από νέα δεδομένα τη « ρωσική εμπειρία » του ποιητή και αποκαλύπτει τις απόψεις του για την πολιτική και όχι μόνο κατάσταση που βιώνει στη Ρωσία, καθώς την επισκέπτεται ξανά ύστερα από 48 χρόνια, « στο κατώφλι του γήρατος », όπως γράφει, και ενώ υποφέρει από βαρύτατη κατάθλιψη. «Το ταξίδι μου στη Ρωσσία », γράφει στις 22.12.1962, « αν και δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, με απεγοήτευσε βαθύτατα και με γέμισε με μεγάλη θλίψι και με μεγάλες ανησυχίες. Νομίζω, η μάλλον αισθάνομαι, ότι όλα αυτά που έγιναν και γίνονται στην ΕΣΣΔ είναι μάταια – εκτός ίσως που εξυπηρέτησαν το lumpen proletariat αυτού του αφαντάστως πλουσίου τόπου και τους αρχομανείς εκ των επαναστατών που σήμερα απειλούν το καθεστώς ».

Ένα άλλο στοιχείο του Ημερολογίου, καθόλου ευκαταφρόνητο, είναι η ζωντάνια της γραφής του και ο συγκρατημένος λόγος του, όχι μόνο όταν εξιστορούνται σπαρταριστές σκηνές και λεπτομέρειες του ταξιδιού αλλά και όταν ο Εμπειρίκος (σε αρκετές περιπτώσεις) εκφράζει τις σκέψεις του για όσα συμβαίνουν γύρω του, για την τέχνη ή για την πολιτική.

Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ γεννήθηκε το 1901 στην Μπραΐλα της Ρουμανίας και πέθανε στην Αθήνα το 1975. Το 1926-1931 βρίσκεται στο Παρίσι όπου συνδέεται με τον André Breton και τους υπερρεαλιστές και αρχίζει την ψυχανάλυση με τον René Laforgue.

Το 1935 δίνει στην Αθήνα την περίφημη διάλεξη « Περί σουρρεαλισμού » και εκδίδει την Υψικάμινο, το κατεξοχήν υπερρεαλιστικό κείμενο. Το 1945 κυκλοφορεί η Ενδοχώρα και ακολουθούν τα Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία το 1960 και η Αργώ ή Πλους αεροστάτου το 1964-1965 στο περ. Πάλι, με περικοπές. Μετά το θάνατό του, το 1980 κυκλοφορεί πλήρης η Αργώ, η συλλογή Οκτάνα, καθώς και το θεατρικό έργο του Πικάσσο Τα τέσσερα κοριτσάκια σε μετάφραση του ποιητή. Το 1985 εκδίδεται το Αι Γενεαί Πάσαι ή Η Σήμερον ως Αύριον και ως Χθες και το Άρμαλα ή Εισαγωγή σε μία πόλι (εισαγωγή σ’ ένα μυθιστόρημα που δεν γράφτηκε).

Το 1990-1991 εκδόθηκε το ερωτικό μυθιστόρημα-ποταμός Ο Μέγας Ανατολικός σε οκτώ τόμους. Το 1995 εκδόθηκε το ποίημα ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ Ρωσσία, το 1997 το πεζό Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης, ενώ το 1999 κυκλοφόρησαν σε ανεξάρτητη έκδοση τα δύο εγκώμια για τον Ν. Εγγονόπουλο : Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου και Διάλεξη 1963.

Το 2001 κυκλοφόρησαν το ημερολόγιο και οι φωτογραφίες από το Ταξίδι στη Ρωσσία (τον Δεκέμβριο του 1962, με τον Ο. Ελύτη και τον Γ. Θεοτοκά), τα Ψυχαναλυτικά κείμενα, καθώς και το μεγάλο λεύκωμα με φωτογραφίες του με τον τίτλο Φωτοφράκτης. Την ίδια χρονιά γιορτάστηκαν τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Ανδρέα Εμπειρίκου, με πρωτοβουλία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.

Το 2009 κυκλοφόρησε ο τόμος Ανδρέας Εμπειρίκος. Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα [1921-1935] και το 2010 το βιβλίο Περί σουρρεαλισμού. Η διάλεξη του 1935.

Το 2011 εκδόθηκε ο τόμος Ο Μέγας Ανατολικός – Ανθολόγιο, με ανθολόγηση και επιμέλεια του Γιώργη Γιατρομανωλάκη.

Το 2012 κυκλοφόρησε η τριλογία Τα χαϊμαλιά του έρωτα και των αρμάτων, που συγκεντρώνει τις νουβέλες Αργώ ή Πλους Αεροστάτου, Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης και την ανέκδοτη Βεατρίκη ή Ο έρωτας του Buffalo Bill. Το 2014 εκδόθηκε η συλλογή 1934 – Προϊστορία ή Καταγωγή, ενώ ετοιμάζεται η ανέκδοτη ενότητα πεζογραφημάτων Οι κύκλοι του ζωδιακού – Παραλειπόμενα από τα «Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία».

Ο Α.Ε. υπήρξε ένας από τους κύριους εισηγητές της επιστήμης της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα, με τον Δ. Κουρέτα και τον Γ. Ζαβιτσιάνο, με τη συνεργασία και τη συνδρομή της Μαρίας Βοναπάρτη. Ο ίδιος άσκησε την ψυχαναλυτική πρακτική επί δεκαέξι έτη (1935-1951).

Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί σχεδόν το σύνολο του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου, με επιμελητή τον Γιώργη Γιατρομανωλάκη.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ:

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ, Μόσχα, 31.12.1962 (λεπτομέρεια)

Ο ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ | 04.11.15 - 02-12.15 στο Μουσείο Γουναρόπουλου

Ο ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ 

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

Εγκαίνια έκθεσης:

Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2015

ώρα 19.00

Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου θα παρουσιάσει από 4 Νοεμβρίου έως 2 Δεκεμβρίου 2015 την έκθεση "Ο φωτογράφος Ανδρέας Εμπειρίκος".

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, εισηγητής της σουρεαλιστικής ποίησης και της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα, υπήρξε «μανιώδης φωτογράφος», όπως τον χαρακτήριζαν οι φίλοι του. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν εβδομήντα περίπου από τις χιλιάδες ασπρόμαυρες καλλιτεχνικές του φωτογραφίες, κυρίως σκηνές της καθημερινής ζωής, τοπία και συνθέσεις. 

Ο Εμπειρίκος προσεγγίζει τη φωτογραφία με την ευαισθησία και τη ματιά του υπερρεαλιστή και του ψυχαναλυτή, δημιουργώντας σύνθετες εικόνες ιδιαίτερης αισθητικής αξίας. Όπως ο ίδιος έλεγε «Μία φωτογραφία ζει, έχει ολόκληρη δική της δράσι, συνυφασμένη με την ζωή του θεατή, όπως ένα φλουρί, ένα κρύσταλλο, ή ένα γάντι».

Παράλληλα με το φωτογραφικό έργο του ποιητή, η έκθεση θα αναδείξει και τη φιλία του με τον ζωγράφο Γιώργο Γουναρόπουλο, μέσα από σχέδια, έργα ζωγραφικής, ποιήματα και αρχειακό υλικό.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

• Τετάρτη 4 Νοεμβρίου

19:00: Συζήτηση με θέμα: «Ανδρέας Εμπειρίκος. Υπερρεαλισμός και φωτογραφία»

Εισηγητές: Λεωνίδας Εμπειρίκος (Ιστορικός), Δημήτρης Καλοκύρης (Συγγραφέας, Πρόεδρος Εταιρείας Συγγραφέων), Σταύρος Πετσόπουλος (Εκδότης της «Άγρας»), Δαμιανός Μωραΐτης (Μαθηματικός)

• Σάββατο 7 Νοεμβρίου

11:00 – 12:00: Ξενάγηση στην έκθεση από τον Δαμιανό Μωραΐτη

12:00 – 13:00: Προβολή της ταινίας Ανδρέας Εμπειρίκος – Ο ποιητής μέσα από τις εικόνες του, σε σκηνοθεσία Ηλία Γιαννακάκη, από τη σειρά «Παρασκήνιο» της ΕΡΤ (διάρκεια 52’)

• Σάββατο 14 Νοεμβρίου

12:30 – 13:30: Ομιλία των Γιώργη Γιατρομανωλάκη (καθηγητής κλασικής φιλολογίας, συγγραφέας) και Νίκου Σιγάλα (ιστορικός, ερευνητής στο Institut français d’études anatoliennes, Κωνσταντινούπολη) για τη σχέση Α. Εμπειρίκου – Γ. Γουναρόπουλου, όπως διαφαίνεται στην ποιητική συλλογή 1934 - Προϊστορία ή Καταγωγή

• Σάββατο 21 Νοεμβρίου

12:30 – 14:00: Προβολή της ταινίας Ανδρέας Εμπειρίκος, σε σκηνοθεσία Τάσου Ψαρρά, από τη σειρά «Εποχές και συγγραφείς» της ΝΕΤ (διάρκεια 131’) 

• Σάββατο 28 Νοεμβρίου

12:30 – 14:00: Προβολή της ταινίας Ανδρέας Εμπειρίκος, σε σκηνοθεσία Τάσου Ψαρρά, από τη σειρά «Εποχές και συγγραφείς» της ΝΕΤ (διάρκεια 131’) 

Οι ταινίες θα προβάλλονται με την ευγενική παραχώρηση των δημιουργών και του Αρχείου της ΕΡΤ 

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ σε όλες τις εκδηλώσεις

Διάρκεια έκθεσης: 4 Νοεμβρίου – 2 Δεκεμβρίου 2015

Ωράριο λειτουργίας:

Τρίτη – Τετάρτη: 09.00 – 13.30 & 17.00 – 20.00

Πέμπτη – Σάββατο: 09.00 – 15.00. Κυριακή – Δευτέρα: κλειστά

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΛΕΥΚΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

Δελτίο τύπου | 1934 - ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ του Ανδρέα Εμπειρίκου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 
1934 

- 
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ

Εισαγωγή και φιλολογική επιμέλεια:

ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Δεκέμβριος 2014

Αριθμός σελίδων : 192  , Τιμή : 15,00 Ευρώ 

ISBN: 978-960-505-159-4

Τον Σεπτέμβριο του 1934 ο Ανδρέας Εμπειρίκος ολοκλήρωσε το πρώτο του ποιητικό έργο με τίτλο « 1934 ». Είναι μια πλήρης ποιητική ενότητα έτοιμη προς έκδοση που περιέχει στο τέλος του τετραδίου και τα αναλυτικά της Περιεχόμενα. Είναι ποιήματα γραμμένα το 1933 και κυρίως το 1934. Το γνωστότερο, για το οποίο μιλάει με ενθουσιασμό ο Ελύτης στην Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο, είναι το

« Θέαμα του Μπογιατιού ως κινούμενου τοπίου ».

Ο Εμπειρίκος δεν προχωράει στην έκδοση, γιατί στο μεταξύ γράφει την αμιγώς υπερρεαλιστική Υψικάμινο, με την οποία θα κάνει τη θεαματική του είσοδο στα ελληνικά γράμματα λίγους μήνες μετά, την άνοιξη του 1935, παράλληλα με την ιστορική του διάλεξη για τον « σουρεαλισμό » και την έναρξη της πρακτικής της ψυχανάλυσης.

Ο ποιητής έχασε το χειρόγραφο μετά τον πόλεμο. Προς το τέλος της ζωής του, γύρω στο 1971-1972, αναδιαπραγματευόμενος το παρελθόν του, προσπάθησε να ανασυγκροτήσει τη συλλογή, βρίσκοντας 14 από τα 39 ποιήματα ( το ένα εξ αυτών το αναμορφώνει ριζικά ) και προσθέτοντας ένα νέο ποίημα. Δίνει σ’ αυτό το νέο τετράδιο τον ευφάνταστο και καίριο τίτλο ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ.

Το 2006 τα πρωτότυπα χειρόγραφα βρέθηκαν στις περίφημες βαλίτσες της μητέρας του, που ανακαλύφτηκαν στην αποθήκη του σπιτιού του.

Η πρώτη του συλλογή ανασυστήθηκε πλέον και εκδίδεται από τις Εκδόσεις Άγρα, με εισαγωγή και φιλολογική επιμέλεια του Γιώργη Γιατρομανωλάκη και με τη φροντίδα του γιού του ποιητή Λεωνίδα Εμπειρίκου. Ο τίτλος περιέχει την αρχή και το τέλος του τόξου: 1934— ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ. Ο τόμος περιέχει τη σύνθεση του 1934, τα ποιήματα του 1933 που έμειναν εκτός επιλογής για λόγους προσωπικούς ( ποίημα για τον Νικόλα Κάλας κ.α. ) και λόγους πολιτικούς ( επαναστατικά ποιήματα ) καθώς και τα δύο τελευταία του ποιήματα της Προϊστορίας ή Καταγωγής που συνέταξε το 1971-72 στο πέρας της ζωής του.

Ο τόμος περιέχει επίσης και 3 σχέδια του ζωγράφου Γιώργου Γουναρόπουλου που ετοίμασε τον Οκτώβριο του 1934 ειδικά για την προβλεπόμενη έκδοση.

Ο  ποιητής, 40 χρόνια μετά τον θάνατό του, δεν παύει να προσφέρει τα δώρα του στους λάτρεις του έργου του.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ γεννήθηκε το 1901 στην Μπραΐλα της Ρουμανίας και πέθανε στην Αθήνα το 1975. Το 1926-31 βρίσκεται στο Παρίσι, κάνει ψυχανάλυση με τον R. Laforgue και αποφασίζει να γίνει ψυχαναλυτής. Το 1933 γνωρίζει τον André Breton, συνδέεται μαζί του το 1934  και συμμετέχει στην υπερρεαλιστική ομάδα του στο Παρίσι.

      Το 1935 δίδει στην Αθήνα την περίφημη διάλεξη «Περί σουρρεαλισμού» και εκδίδει την Υψικάμινο, το κατεξοχήν υπερρεαλιστικό κείμενο. Το 1945 κυκλοφορεί η Ενδοχώρα και ακλουθούν τα Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία το 1960 και η Αργώ ή Πλους αεροστάτου το 1964-65 στο περ. Πάλι, με περικοπές. Μετά το θάνατό του, το 1980 κυκλοφορεί πλήρης η Αργώ, η συλλογή Οκτάνα καθώς και το θεατρικό έργο του Πικάσσο Τα Τέσσερα κοριτσάκια σε μετάφραση του ποιητή. Το 1985 εκδίδεται το Αι Γενεαί Πάσαι ή Η Σήμερον ως Αύριον και ως Χθες και το Άρμαλα ή Εισαγωγή σε μία πόλι (εισαγωγή σ’ ένα μυθιστόρημα που δεν γράφτηκε).

Το 1990-1991 εκδόθηκε το ερωτικό μυθιστόρημα-ποταμός Ο Μέγας Ανατολικός  σε οκτώ τόμους. Το 2011 κυκλοφόρησε το επίτομο Ανθολόγιον του Μεγάλου Ανατολικού, με επιλογή και επιμέλεια του Γ. Γιατρομανωλάκη.

      Το 1995 εκδόθηκε το ποίημα ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ Ρωσσία, το 1997 το πεζό Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης, ενώ το 1997 κυκλοφόρησαν σε ανεξάρτητη έκδοση τα δύο εγκώμια για τον Ν. Εγγονόπουλο: Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου και Διάλεξη 1963.

      Το 2001 κυκλοφόρησαν το ημερολόγιο και οι φωτογραφίες από το Ταξίδι στη Ρωσσία (τον Δεκέμβριο του 1962 με τον Ο. Ελύτη και τον Γ. Θεοτοκά), τα Ψυχαναλυτικά κείμενα καθώς και το μεγάλο λεύκωμα με φωτογραφίες του με τον τίτλο Φωτοφράκτης.

      Επίσης το 2001 γιορτάστηκαν τα 100 χρόνια  από τη γέννηση του Ανδρέα Εμπειρίκου, με πρωτοβουλία του Ε.ΚΕ.ΒΙ.

      Το 2009 κυκλοφόρησε ο τόμος Ανδρέας Εμπειρίκος, Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα [1921-1935], το 2010 το βιβλίο Περί σουρρεαλισμού. Η διάλεξη του 1935 και το 2012 η τριλογία Τα Χαϊμαλιά του Έρωτα και των Αρμάτων. 

      Ο Α.Ε. είναι ο εισηγητής της επιστήμης της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα και ο διδάσκων ψυχαναλυτής του Δ. Κουρέτα και του Γ. Ζαβιτσιάνο. Οι τρείς με τη συνεργασία και τη συνδρομή της Μαρίας Βοναπάρτη συγκροτήσαν την πρώτη ελληνική ψυχαναλυτική ομάδα ως μέρος της S.P.P. (Ψυχαναλυτική Εταιρία των Παρισίων). Ο ίδιος άσκησε την ψυχαναλυτική πρακτική στην Αθήνα επί δεκαέξι έτη (1935-1951).

Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί σχεδόν το σύνολο του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου, με επιμελητή τον Γιώργη Γιατρομανωλάκη.