Δελτίο Τύπου | ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ 1850-1940 του Νίκου Δασκαλοθανάση

ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΘΑΝΑΣΗΣ

ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ

1850-1940

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Απρίλιος 2024 

Αριθμός σελίδων : 400, Τιμή : 20,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-616-2

TO ΑΝΑ ΧΕΙΡΑΣ ΒΙΒΛΙΟ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ σε μία κρίσιμη περίοδο της ιστορίας της δυτικής τέχνης. Πράγματι, στα μέσα του 19ου αιώνα εμφανίζονται οι ρήξεις που θα καθορίσουν ό,τι αποκαλούμε μοντέρνα τέχνη, ενώ κάπου εκατό χρόνια αργότερα, λίγο πριν τα μέσα του 20ού αιώνα, η πορεία αυτή θα ανακοπεί βίαια. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος θα θέσει το καταληκτικό όριο στην παρούσα αφήγηση που ξεκινά από το φαινόμενο των παγκόσμιων εκθέσεων, ως πεδίο επίδειξης των νέων τεχνολογιών και της διεθνούς οικονομίας, παράγοντες που διαμορφώνουν τις μοντέρνες «κοινωνίες των μαζών». Η ανθρώπινη εργασία, η δόμηση του εικαστικού χώρου, η τοπιογραφία, η διαχείριση του γυναικείου σώματος, η λειτουργία του βλέμματος, η αναζήτηση της εθνικής ταυτότητας, η τέχνη ως έκφραση, ο «πρωτογονισμός», ο «χαμερπής υλισμός» και η «παρακμή» είναι κάποιες από τις έννοιες που χαράσσουν εδώ το αφηγηματικό νήμα. Εκτενής αναφορά γίνεται στην αντιπαράθεση «εκφυλισμένης» και «γερμανικής» τέχνης που πραγματοποίησε ο εθνικοσοσιαλισμός, αποκρύπτοντας κάτω από τον καπνό της πυράς των κατεστραμμένων έργων μιάν άλλη αλήθεια : ότι και ο ίδιος ο φασισμός, παρά το αγροτικό του προσωπείο, αποτελεί εξίσου τέκνο της βιομηχανικής εποχής, μιας εποχής που την εγκαινίασαν οι μεγάλες παγκόσμιες εκθέσεις. Με αυτή την ευκαιρία προσεγγίζεται αφενός η ζωγραφική τού Πικάσσο που συγχρονίστηκε με τη δημοκρατική κυβέρνηση της Ισπανίας στα χρόνια του Εμφυλίου, η σχέση των φουτουριστών με το καθεστώς του Μουσσολίνι, μα και η «τρίτη» σημαίνουσα εκδοχή της τέχνης του Μεσοπολέμου, ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός. Η αφήγηση, χωρίς να παραλείπει καλλιτεχνικά γεγονότα και ιστορικά συμβάντα, εστιάζει αφενός σε συγκεκριμένα έργα που αναλύονται σε μεγαλύτερο βάθος και αφετέρου σε ορισμένες έννοιες οι οποίες κρίνονται σημαντικές για την κατανόηση της ίδιας της ιστορίας της τέχνης αυτού του πολυκύμαντου αιώνα.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΘΑΝΑΣΗΣ είναι καθηγητής ιστορίας της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.

Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, μια μονογραφία για τον Giorgio de Chirico (Η ζωγραφική του Giorgio de Chirico : η άρθρωση του μεταφυσικού χώρου, Αθήνα, Εκδόσεις Opera / Critica, 2001), ένα βιβλίο για τον ιστορικό ρόλο του καλλιτέχνη (Ο καλλιτέχνης ως ιστορικό υποκείμενο : από τον 19ο στον 21ο αιώνα, Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2004), μια μελέτη για την πρώιμη συγκρότηση της ιστορίας της τέχνης στην Ευρώπη (Ιστορία της τέχνης, η γέννηση μιας νέας επιστήμης : Από τον 19ο στον 20ο αιώνα, Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2013) και μια συλλογή κειμένων του (Restitutions. 14 κείμενα ιστορίας της τέχνης, Αθήνα, Εκδόσεις futura, 2015). Πρόσφατα μετέφρασε και επιμελήθηκε Το τραγούδι του Αριστοτέλη η Αριστοτέλης και Φυλλίς (Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2018), ενώ επιμελήθηκε και τον Τιμητικό τόμο για τη Νίκη Λοϊζίδη (Αθήνα, Εκδόσεις futura, 2019). Το 2021 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ιστορία της τέχνης 1945 -1975 : Από τη μοντέρνα στη σύγχρονη τέχνη. Ζωγραφική – Γλυπτική – Αρχιτεκτονική, Αθήνα, Εκδόσεις futura. Έχει την ευθύνη της περιοδικής έκδοσης Ιστορία της τέχνης (Αθήνα, Εκδόσεις futura). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την ιστοριογραφία της τέχνης καθώς και τη θεωρία και την ιστορία της τέχνης από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τις μέρες μας.

ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

  

Εισαγωγή - μετάφραση

Ν. Δασκαλοθανάση

Επίμετρο

Ν. Δασκαλοθανάση

Εισαγωγή - επιμέλεια
Ν. Δασκαλοθανάση

Δελτίο τύπου | ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ του Henri de Valenciennes

HENRI DE VALENCIENNES

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

‘Η

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΦΥΛΛΙΣ

ΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ 13^ΟΥ ΑΙΩΝΑ

Εισαγωγή, μετάφραση: ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΘΑΝΑΣΗΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούλιος 2018

Αριθμός σελίδων : 48, Τιμή :  8,50 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-341-3

Η εικόνα μιας γυναίκας να «ιππεύει» έναν άνδρα δημιουργεί δίχως άλλο πολύπλοκους συνειρμούς. Όταν όμως το ρόλο του υποζυγίου παίζει το ενσαρκωμένο υπόδειγμα της δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης, δηλαδή ο ίδιος ο Αριστοτέλης, το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο. Πώς και πότε ο Αριστοτέλης βρέθηκε σε αυτή την παράδοξη θέση; Ποιά είναι άραγε η γυναίκα που τον «υποτάσσει» με τέτοιον τρόπο; Και γιατί το θέμα αυτό, η ιστορία δηλαδή της νεαρής Φυλλίδας και του γηραιού Αριστοτέλη, επιβίωσε επί αιώνες σε εκατοντάδες εικαστικές αναπαραστάσεις; Το ξετύλιγμα του νήματος μάς οδηγεί στις πριγκιπικές αυλές της μεσαιωνικής Γαλλίας του 13 αιώνα ‒όπου το Τραγούδι του Αριστοτέλη (Le lai d’ Aristote) συναντιέται για πρώτη φορά‒ κι από εκεί στις μάκρυνες χώρες της Ανατολής που κατέκτησε ο Αλέξανδρος. Γιατί δεν πρέπει να το ξεχνάμε: ο Σταγειρίτης ήταν ο δάσκαλος του νεαρού Μακεδόνα. Φυλλίς, Αλέξανδρος και Αριστοτέλης συνδέονται λοιπόν σε ένα ανορθόδοξο ερωτικό τρίγωνο εντός του οποίου συμπλέκονται πρώιμες φεμινιστικές διεκδικήσεις, μια κριτική της σχολαστικής φιλοσοφίας και ένας ύμνος στη νομιμότητα της ερωτικής προσήλωσης.

Εδώ μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά το γαλλικό κείμενο του 13^ου αιώνα που αφηγείται την παράξενη ιστορία του Αριστοτέλη και της Φυλλίδας ενώ η εισαγωγή τοποθετεί το ζήτημα στο ιστορικό και καλλιτεχνικό του περιβάλλον.

Ο Νίκος Δασκαλοθανάσης είναι καθηγητής ιστορίας της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, μια μονογραφία για τον Giorgio de Chirico (Η ζωγραφική του Giorgio de Chirico: η άρθρωση του μεταφυσικού χώρου, Αθήνα, Εκδόσεις Opera/Critica, 2001), ένα βιβλίο για τον ιστορικό ρόλο του καλλιτέχνη (Ο καλλιτέχνης ως ιστορικό υποκείμενο: από τον 19^ο στον 21^ο αιώνα, Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2004), μια μελέτη για την πρώιμη συγκρότηση της ιστορίας της τέχνης στην Ευρώπη (Ιστορία της τέχνης, η γέννηση μιας νέας επιστήμης: από τον 19^ο στον 20ό αιώνα, Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2013) και μια συλλογή κειμένων του (Restitutions. 14 κείμενα ιστορίας της τέχνης, Αθήνα, Εκδόσεις futura, 2015). Έχει την ευθύνη της περιοδικής έκδοσης Ιστορία της τέχνης (Εκδόσεις futura). Για τις Εκδόσεις Άγρα έχει επιμεληθεί τον τόμο Heidegger, Schapiro, Derrida: Τα παπούτσια του Βαν Γκόγκ, 3+1 κείμενα και έχει γράψει το επίμετρο στο βιβλίο : Πετράρχης, Ανάβαση στο Όρος Βεντού.

ΕΡΓΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ:

HANS BALDUNG GRIEN, Αριστοτέλης και Φυλλίς (Καμπάσπη), 1515

χαρακτικό, 33,3 x 24 εκ., Rijksmuseum, Άμστερνταμ.