Δελτίο τύπου | ΣΙΤΤ ΜΑΡΙ-ΡΟΖ της Etel Adnan

ETEL ADNAN

ΣΙΤΤ ΜΑΡΙ-ΡΟΖ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΛΙΖΥ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΥ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Νοέμβριος 2019

Αριθμός σελίδων : 152,  Τιμή : 12,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-408-3

Αλλά εμένα με άρπαξαν σε απόσταση λίγων μέτρων από τούτο το σχολείο, σε τούτο το δρόμο όπου οι πάντες έμοιαζαν να με αγαπούν. Κανείς δεν κουνήθηκε στο δρόμο εκτός από τους απαγωγείς μου. Όλα μεταμορφώθηκαν σε σκηνοθεσία, περιλαμβανομένου και του πετάγματος μιας μέλισσας, από ένα δέντρο σ’ ένα άλλο. Μου είπαν : Έχουμε να σου μιλήσουμε. Κατάλαβα ότι με αυτές τις λέξεις μόλις έμπαινα στο επέκεινα του κόσμου του κανονικού λόγου. [... ]

[... ] – Δεν είναι ακόμα η τελευταία σου ευκαιρία. Είμαστε μεταξύ χριστιανών. Μας ενδιαφέρει να μετανοήσεις. Μας ενδιαφέρει να αμφιβάλλεις.

– Είμαι μητέρα τριών παιδιών. Έχω εγκαταλείψει τον σύζυγό μου. Ζω με έναν νεαρό Παλαιστίνιο που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε κίνδυνο. Υπερασπίστηκα την παλαιστινιακή υπόθεση προτού τον γνωρίσω. Υπερασπίζομαι μια κοινή κουλτούρα, μια κοινή ιστορία, τη δική τους και τη δική μας. Δεν βλέπω καμία διαφορά. Αλλά πήρα με πόνο το δικό τους μέρος εναντίον του δικού σας γιατί η δική μας επιβίωση συνδέεται με τη δική τους.

– Εγώ εκπροσωπώ τη νομιμότητα.

– Εκείνοι εκπροσωπούν το άνοιγμα. Ο αραβικός κόσμος είναι απεριόριστα μεγάλος στις αποστάσεις του και απεριόριστα μικρός στην οπτική του.

[... ] Ο θάνατος ποτέ δεν είναι στον πληθυντικό. Ας μην υπερτονίζουμε τη νίκη του, είναι αρκούντως καθολική, ας μην την υμνολογούμε. Δεν είναι εκατομμύρια οι θάνατοι. Συμβαίνει να είναι εκατομμύρια οι φορές που κάποιος πεθαίνει.

[ ... ] –Θέλετε να με ανταλλάξετε ; Δεν είμαι αντικείμενο. Πώς το ξέρετε ότι δεν προτιμώ να πεθάνω από το να χρησιμεύσω ως φραγκοδίφραγκα στις συναλλαγές σας ; Πρέπει ακόμα και στον πόλεμο να παραμένετε έμποροι χαλιών ;

Η ΣΙΤΤ ΜΑΡΙ-ΡΟΖ πιάνεται στο δίχτυ του λιβανέζικου εμφύλιου πολέμου. Διευθύνει ένα σχολείο για κωφάλαλα παιδιά. Αγωνίζεται για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη γυναικεία απελευθέρωση στον αραβικό κόσμο. Πληρώνει με τη ζωή της μια κατάσταση όπου τα όπλα έχουν πάρει τη θέση του διαλόγου, σε μια από τις πιο τραγικές παρεξηγήσεις της σύγχρονης ιστορίας. – Ε.Α.

Το πεζογράφημα πρωτοδημοσιεύθηκε στις γαλλικές πρωτοποριακές Εκδόσεις των Γυναικών το 1977, μετά τους εμφύλιους πολέμους του Λιβάνου, και απέκτησε αμέσως εμβληματικές διαστάσεις.

ΕΡΓΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ETEL ADNAN

Χωρίς τίτλο, 2010. Λάδι σε καμβά, 25 x 20 εκ.

Courtesy Sfeir-Semler Galerie, Hamburg / Beirut.

ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΤΕΛ ΑΝΤΝΑΝ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η ΕΤΕΛ ΑΝΤΝΑΝ γεννήθηκε στη Βηρυτό το 1925. Είναι συγγραφέας και ζωγράφος. Τη δεκαετία του 1950 ξεκίνησε σπουδές φιλοσοφίας στη Σορβόννη · συνέχισε στο Μπέρκλυ και στο Χάρβαρντ. Εγκαταστάθηκε στην Καλιφόρνια, πήρε την αμερικανική υπηκοότητα και άρχισε να διδάσκει φιλοσοφία. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 ζωγραφίζει μικρά τοπία, αφηρημένα, παλλόμενα από ζωή, με χρώμα. Χάρη στη συμμετοχή της στο κίνημα των ποιητών ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, άρχισε να γράφει ποιήματα και έγινε, σύμφωνα με τα λόγια της, «μια Αμερικανίδα ποιήτρια». Το 1972 επέστρεψε στη Βηρυτό και εργάστηκε ως πολιτιστική συντάκτρια στον Τύπο. Έμεινε στον Λίβανο ώς το 1976. Το 1977 το πεζογράφημά της Σιττ Μαρί -Ροζ δημοσιεύθηκε στο Παρίσι. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στην Καλιφόρνια.

Παρότι εκθέτει συστηματικά από το 1960 στις ΗΠΑ, τον Λίβανο και τη Γαλλία, το εικαστικό της έργο βρήκε διεθνή αναγνώριση το 2013, χάρη στη συμμετοχή της στη 13η documenta, στο Κάσσελ της Γερμανίας. Το 2014 ο Hans-Ulrich Obrist οργάνωσε μια τεράστια ρετροσπεκτίβα του έργου της στο MATHAF, το Αραβικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Ντόχα, και εξέδωσε τον εμβληματικό κατάλογό της. Το Μουσείο Ουίτνεϋ στη Νέα Υόρκη την περιέλαβε στη διάσημη Μπιενάλε του, στην οποία η δουλειά της προσέλκυσε ιδιαίτερη προσοχή. Έκτοτε, οι εκθέσεις της διαδέχονται η μία την άλλη παντού στον κόσμο.

Το λογοτεχνικό της έργο, γραμμένο στα αγγλικά και στα γαλλικά, περιλαμβάνει περίπου είκοσι βιβλία σε καθεμιά από τις δύο γλώσσες.

Οι σημαντικότερες λογοτεχνικές της διακρίσεις περιλαμβάνουν : Βραβείο France-Pays Arabes για το Sitt Marie-Rose (1977)· Arab American Book Award για το σύνολο του έργου της και PEN Oakland Award για το Master of the Eclipse (2010)· California Book Award for Poetry για τη συλλογή Sea and Fog και Lambda Literary Award για το σύνολο του έργου της ως ομοφυλόφιλης συγγραφέως (2013). Το 2014 αναγορεύτηκε Ιππότης των Γραμμάτων και των Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί από σύγχρονους συνθέτες, όπως ο Βρετανός Gavin Bryars, και έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή φεστιβάλ. Έχει επίσης εργαστεί για το θέατρο. Μεταξύ άλλων, έγραψε για τον Αμερικανό σκηνοθέτη Bob Wilson το γαλλικό κείμενο της πολύγλωσσης όπεράς του CIVIL warS το 1987.

Το ποίημά της Τζενίν διασκευάστηκε και παρουσιάστηκε στο Θέατρο Άττις του Θεόδωρου Τερζόπουλου στην Αθήνα το 2005 και ξαναπαίχτηκε σε ενιαία σύνθεση με το κείμενο Ιώ το 2019. Έργο της βασισμένο στο ποίημα To Be in a Time of War, με κείμενα του Heiner Müller, παραστάθηκε στο Forum Freies Theater στο Ντύσσελντορφ, το Βερολίνο και τη Βηρυτό το 2011.

Συμμετείχε στη 14η Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης το 2015 με το χειρόγραφο κείμενο σε μορφή leporello Σχετικά με το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν τα βιβλία της : Γράφοντας σε μια ξένη γλώσσα (2016), Το τίμημα που δεν είμαστε διατεθειμένοι να καταβάλουμε για τον έρωτα (2016), Σχετικά με το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (2017), Ο «ελληνικός » κόσμος του Θεόδωρου Τερζόπουλου και Δελφοί και Κιάτο (2019).