ΕΠΑΝΑΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΔΥΟ ΣΠΟΥΔΑΙΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΓΙΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΤΕΧΝΗ» ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Επανακυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Άγρα δύο εξαιρετικά τεύχη της
βιβλιοφιλικής σειράς «Ο Άτακτος Λαγός» που αφορούν στην «τέχνη της αποχής από
την ανάγνωση» των κακών βιβλίων και την άχρηστη φιλαναγνωσία (Σοπενάουερ) καθώς
και στην κριτική της λεγόμενης «διάδοσης της γνώσης ως αρετής του αναγνώστη από
αίσθηση καθήκοντος» και του «μηχανικού αναγνώστη» (Ήντιθ Ουώρτον)
[...] Το να διαβάζεις δεν είναι
αρετή· το να διαβάζεις καλά όμως είναι τέχνη, μια τέχνη που μόνο ο γεννημένος
αναγνώστης μπορεί να την κατακτήσει.
Η λεγόμενη «διάδοση της γνώσης», που συνήθως την κατατάσσουμε στην
κατηγορία των σύγχρονων προόδων, μαζί με την κεντρική θέρμανση και την καθολική
ψήφο, έχει συμπτωματικά οδηγήσει στη γέννηση μιας νέας διαστροφής – της
διαστροφής της ανάγνωσης.
Υπάρχει ωστόσο κάτι το παράξενα
επιθετικό στην αρετή του αναγνώστη από αίσθηση καθήκοντος.
– ΗΝΤΙΘ ΟΥΩΡΤΟΝ
[...] Όσον αφορά τα αναγνώσματά μας, πρωταρχική
σημασία έχει η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση. Η άσκηση αυτής της τέχνης
προϋποθέτει από εμάς να μην αγγίζουμε οποιοδήποτε βιβλίο απασχολεί κάθε φορά το
ευρύ κοινό, μόνο και μόνο επειδή τη συγκεκριμένη εποχή τυχαίνει να κάνει πάταγο
ή να επανεκδίδεται ξανά και ξανά κατά το πρώτο και τελευταίο έτος της ύπαρξής
του.»
– ΑΡTΟΥΡ ΣΟΠΕΝΑΟΥΕΡ
ARTHUR SCHOPENHAUER
ΠΕΡΙ
ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΩΝ
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΠΟΧΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Μετάφραση: Γιάννης Καλιφατίδης
Εκδόσεις Άγρα, Νοέμβριος 2013
/ Δεκέμβριος 2019
Αριθμός σελίδων: 32, Τιμή:
7,00 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-006-1
Επανακυκλοφορεί στις Εκδόσεις Άγρα, στη
βιβλιοφιλική σειρά «Ο Άτακτος Λαγός», το εκπληκτικό κείμενο του φιλόσοφου
Άρτουρ Σοπενάουερ, όπου με ευφυΐα και διαύγεια σχολιάζει τις κοινοτοπίες γύρω
από την άχρηστη φιλαναγνωσία και τα κακά βιβλία που μας κατακλύζουν, μέσα από
τους μηχανισμούς της αγοράς. Ο αναγνώστης θα εκπλαγεί με τις απίστευτες
αναλογίες της σημερινής βιβλιαγοράς και της αναγνωστικής συμπεριφοράς.
Η μετάφραση είναι από τον βραβευμένο μεταφραστή
γερμανικής λογοτεχνίας Γιάννη Καλιφατίδη (Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης 2007 για
τους Ξεριζωμένους του W.G Sebald, Εκδόσεις Άγρα).
«Στη λογοτεχνία, τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά
απ’ ότι στη ζωή. Όπου και να στρέψουμε το βλέμμα, ερχόμαστε ευθύς αντιμέτωποι
με τον αδιόρθωτο όχλο της ανθρωπότητας, που ξεχύνεται λεφούσι στους δρόμους,
συρρέοντας από παντού κι λερώνοντας τα πάντα, σαν τις μύγες το καλοκαίρι.
Εξού και το αναρίθμητο πλήθος κακών βιβλίων, τούτο το θρασεμένο ζιζάνιο της
λογοτεχνίας, που απομυζά το σιτάρι από τις θρεπτικές ουσίες και το πνίγει.
Τέτοιου είδους βιβλίου ληστεύουν από το αναγνωστικό κοινό τον χρόνο, το χρήμα
και την προσοχή – όλα όσα ανήκουν δικαιωματικά στα καλά βιβλία και στους
ευγενείς σκοπούς τους, μιας και τα κακά βιβλία έχουν γραφτεί με μοναδική
πρόθεση να αποκομίσουν κέρδη ή να αποκτήσουν δόξα. Επομένως, δεν είναι μόνο
άχρηστα αλλά και σαφώς βλαβερά. Τα εννέα δέκατα της σύγχρονης λογοτεχνίας μας
δεν έχουν άλλο σκοπό παρά να αποσπάσουν επιτήδεια μερικά σελίνια από τις
τσέπες του βιβλιόφιλου κοινού. Συγγραφείς, εκδότες και βιβλιοκριτικοί έχουν
συνωμοτήσει για την επίτευξη αυτού του στόχου.
»Όποιος ρίχνεται με τα μούτρα στο διάβασμα και
διαβάζει σχεδόν ολόκληρη την ημέρα αλλά περνά τον ενδιάμεσο χρόνο του χωρίς
διόλου να στοχάζεται, χάνει με τον καιρό την ικανότητα να σκέφτεται μόνος του
– όπως κάποιος που, κυκλοφορώντας μονίμως καβάλα στο άλογο, ξεχνά στο τέλος
πώς να βαδίζει. Τέτοια είναι, όμως, η περίπτωση ουκ ολίγων λογίων: από το
πολύ διάβασμα έχουν αποβλακωθεί.
[...] Όπως η πολυφαγία καταστρέφει το στομάχι και βλάπτει ολόκληρο το σώμα
μας, έτσι και το πνεύμα φράζει ασφυκτικά από την υπερβολική πρόσληψη
πνευματικής τροφής. [...]
ΑΡTΟΥΡ ΣΟΠΕΝΑΟΥΕΡ
|
EDITH WHARTON
Η ΔΙΑΣΤΡΟΦΗ
ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Μετάφραση: Ευαγγελία Ανδριτσάνου
Εκδόσεις Άγρα, Ιούλιος 2013 /
Δεκέμβριος 2019
Αριθμός σελίδων: 32, Τιμή:
7,00 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-067-1
Επανακυκλοφορεί στις Εκδόσεις Άγρα, στη
βιβλιοφιλική σειρά «Ο Άτακτος Λαγός», το ιδιοφυές δοκίμιο της Αμερικανίδας
μυθιστοριογράφου Ήντιθ Ουώρτον (1862-1937) όπου δηκτικά καταρρίπτει τους
αυτονόητους κοινούς τόπους γύρω από τις «αρετές» της ανάγνωσης.
Απ’ όλες τις διαστροφές οι πιο δύσκολες να
ξεριζωθούν είναι εκείνες που από τον πολύ κόσμο θεωρούνται αρετές. Ανάμεσά
τους η ανάγνωση κατέχει την πρώτη θέση. Ότι το να διαβάζεις σκουπίδια
αποτελεί διαστροφή είναι γενικά παραδεκτό· το διάβασμα όμως καθεαυτό –το
διάβασμα ως συνήθεια, παρότι πρόσφατη– συναγωνίζεται ήδη φτασμένες αρετές
όπως η αποταμίευση, η εγκράτεια, το πρωινό ξύπνημα και η τακτική άσκηση.
Υπάρχει ωστόσο κάτι το παράξενα επιθετικό στην αρετή του αναγνώστη από αίσθηση
καθήκοντος.
[...] Όταν ο μηχανικός αναγνώστης, οπλισμένος με αυτή τη
μεγάλη ιδέα για το καθήκον του, εισβάλλει στην επικράτεια των γραμμάτων
–συζητά, κριτικάρει, καταδικάζει ή, ακόμα χειρότερα, επαινεί– τότε είναι που
η διαστροφή της ανάγνωσης γίνεται απειλή για τη λογοτεχνία.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Δημιουργός και τέκνο των Χρόνων της Αθωότητας, η ΗΝΤΙΘ ΟΥΩΡΤΟΝ
γεννήθηκε το 1862 στους κόλπους της μεγαλοαστικής νεοϋορκέζικης οικογένειας
Τζόουνς. Στα τέσσερά της χρόνια η οικογένεια αναχώρησε για την Ευρώπη σε
αναζήτηση υψηλότερου πολιτιστικού επιπέδου από αυτό που προσέφερε η «άξεστη»
και «επαρχιακή» Αμερική· στη Νέα Υόρκη επέστρεψαν το 1874. «Στα μάτια της
επαρχιώτικης κοινωνίας μας», έλεγε αργότερα η ίδια, «η συγγραφή θεωρείται
κάτι μεταξύ μυστηριακής δύναμης και χειρωνακτικής εργασίας» – δύο πράγματα
εξίσου απεχθή στον κοινωνικό της περίγυρο. Η Ήντιθ δεν αποθαρρύνθηκε και το
1899 εξέδωσε για πρώτη φορά ορισμένα από τα διηγήματά της, έχοντας εν τω
μεταξύ αποκτήσει τη φιλία και την εκτίμηση του Henry James. Τo 1905 κυκλοφόρησε το πρώτο μπεστ-σέλλερ της, Το σπίτι της ευθυμίας (The House of Mirth), και ακολούθησαν, μεταξύ πολλών άλλων, το
μυθιστόρημα Ήθαν Φρομ το 1911 –«η τελευταία μεγάλη αμερικανική ιστορία
αγάπης» κατά τους κριτικούς– και το περίφημο Τα χρόνια της αθωότητας το 1920, που της χάρισε το
βραβείο Πούλιτζερ , διάκριση η οποία απονεμόταν πρώτη φορά σε γυναίκα. Πέθανε
στη Γαλλία το 1937, σε ηλικία εβδομηνταπέντε ετών.
|