Δελτίο τύπου | ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ / ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ του Δ. Ν. Μαρωνίτη

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ν. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ

ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

---

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάιος 2016

Αριθμός σελίδων : 32, Τιμή : 6,50 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-235-5

Ο Δ.Ν. Μαρωνίτης στο Επί του περιεχομένου – Ομήρου Οδύσσεια προσφέρει σε 24 μικρά κείμενα τον πυρήνα κάθε ραψωδίας της Οδύσσειας. Τα 24 δοκίμιά του διαβάζονται σαν ποίημα που περιέχει το απόσταγμα της σκέψης του μεγάλου ομηριστή και μεταφραστή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας. Με μεγάλη οικονομία, χωρίς καμία περιττή λέξη, συμπυκνώνουν κάθε φορά τον ποιητικό μύθο σε μια εικόνα κλειδί που ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας το έπος.

Οι Εκδόσεις Άγρα συνεργάζονται με τον Δ.Ν. Μαρωνίτη 35 χρόνια περίπου, αρχής γενομένης με το περίφημο βιβλίο Ηρόδοτος – Επτά νουβέλες και τρία ανέκδοτα (Εισαγωγή, μετάφραση και τρία δοκίμια, 1981), που στην πορεία έγινε Οκτώ νουβέλες και τέσσερα ανέκδοτα (Εισαγωγή, μετάφραση και πέντε δοκίμια, 2001). Η πρώτη έκδοση τιμήθηκε στην έκθεση βιβλίου Λειψίας το 1982 με το βραβείο του καλύτερου σχεδιασμένου βιβλίου στον κόσμο.

Ακολούθησαν:

• ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΣΙΟΔΟ, ΘΕΟΓΟΝΙΑ, ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΟΙΑΙ, 2009.
• ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, 2009, 2012 (Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά, 2011).
• 24 + 2 ΙΛΙΑΔΙΚΕΣ ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ, 2012.
• ΕΠΟΣ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑ – ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΑΥΡΙΟ, 2014.

ΘΕΡΙΝΟ BAZAAR ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ | 10, 11, 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016

Δελτίο τύπου | ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΜΠΑΣ 1919 - 1965 (επιμέλεια, εργογραφία, ανθολόγηση Χ. Δανιήλ)

Ο μαθητευόμενος εφοπλιστής και παλαίμαχος intellectuel και πολλά υποσχόμενος ποιητής, ανθυπολοχαγός εν εφεδρεία, πολεμιστής Κρήτης και πάντα δικός σου φίλος

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΜΠΑΣ

(1919-1965)

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΑΝΙΗΛ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2016

Αριθμός σελίδων : 320

(+ 32 σελ. εικονογραφικό ένθετο)

ISBN: 978-960-505-234-8

Ημέρα κυκλοφορίας: Δευτέρα 6 Ιουνίου 2016

Εσύ, ανακάλυψα, ότι μου θυμίζεις τρομερά όλη αυτήν την ατμόσφαιρα του κήπου και της νεότητας και συνάμα έχεις μια ορισμέ­νη précocité και ίσως ίσως και ωριμότητα. Ανησυχίες πνευματικές ( και ας λες το αντίθετο) και ανησυχίες και φόβους άλλους σαν τα παιδιά που τη νύχτα δεν κοιτάνε πίσω από ορισμένα δέντρα.

Μα τώρα πού είσαι ; Γιατί να μη με παίρ­νεις μες στην αγκαλιά σου ; Ή να είσαι απάνω μου με όλο σου το βάρος ;

[…] Όλα μου τα όνειρα μαζί σου ταξίδια τα κάνω.

– ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ, 16.6.1944

Και όταν λέμε, « εκείνον τον καιρό », λέ­με για το '45. Τότες που όλα ξαναρχίζανε, ξαναγεννιόντουσαν για να ξαναπεθάνουν μες στα σαράντα χρόνια που ακολούθησαν.

Τότες περίπου ανεφάνη και ο μελαχρινός Έρως. Νέος, υπερήφανος, καλής οικογενεί­ας, με πλούσιες γνώσεις των καιρών και της πνευματικής κληρονομιάς, διέθετε τον εαυτό του  –εύκολα ;– δεν θα το 'λεγα, πε­ρίεργα, απρόοπτα κι ανεξήγητα. Και πόσοι δεν τον θέλαν. Αλλά μονάχα εκείνος όριζε το πιθανό χαρτί, τον Ρήγα, την Ντάμα ή τον Βαλέ, που τελικά θ' ακολουθούσε. Ζού­σαμε όλοι σε μια λίμνη χιμαιρών. Μονάχα οι εχθροί μας αγνοούσαν, και ήσαν από τό­τες, και σήμερα, και πάντα. Οι άλλοι όλοι επιθυμούσαν μυστικά να ενωθούν με τον Μελαχρινό.

– ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ, 1987

Η φράση του τίτλου του εξωφύλλου προέρχεται από το τέλος επιστολής του Ανδρέα Καμπά στον Οδυσσέα Ελύτη, στις 16/5/1949.

Ο Ανδρέας Καμπάς υπήρξε μια ιδιόμορφη περίπτωση στα νεοελληνικά γράμματα του 20ού αιώνα· μια sui generis περίπτωση. Η πρώτη του εμφάνιση στην ποίηση στα Νεοελληνικά Γράμματα και στα Νέα Γράμματα το 1939, και ενώ ο ίδιος ήταν σε ηλικία μόλις είκοσι χρονών, έτυχε θερμής υποδοχής και χαιρετίστηκε από ειδικούς και ομότεχνους. Το πρώτο του πεζό, στο περιοδικό Τετράδιο, ανθολογήθηκε από τον Robert Levesque το 1947 στον συλλογικό τόμο Domaine Grec, μαζί με έργα έγκριτων και καταξιωμένων Ελλήνων λογοτεχνών (Σικελιανός, Καζαντζάκης, Βρεττάκος, Βενέζης, Θεοτοκάς, Σεφέρης, Ελύτης κ.ά.).

Ο ίδιος δεν εξέδωσε εν ζωή καμία ποιητική συλλογή, όχι λόγω επιλογής, π.χ. κατ’ αναλογία του Καβάφη, αλλά επειδή δεν θέλησε ή δεν κατόρθωσε να ολοκληρώσει καμία. Παρ’ όλα αυτά, συμπεριλήφθηκε από τον Αργυρίου στον πέμπτο τόμο της σειράς Η ελληνική ποίηση των εκδόσεων Σοκόλη ως ένας από τους χαρακτηριστικούς ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, αλλά και σε άλλες αξιόλογες ανθολογίες.

Με την πάροδο του χρόνου, κι ενώ το έργο του γινόταν όλο και πιο δύσκολα προσβάσιμο σε νέους αναγνώστες καθώς βρίσκεται διάσπαρτο σε δυσεύρετα τεύχη περιοδικών της προπολεμικής ή της μεταπολεμικής περιόδου, το όνομα του Καμπά εξακολουθεί να αναφέρεται μαζί με εκείνα άλλων ποιητών που έδωσαν το στίγμα τους και διαμόρφωσαν τη νεότερη γενιά του ελληνικού μοντερνισμού στα χρόνια λίγο πριν και λίγο μετά την Κατοχή. Είναι αμφίβολο όμως εάν οι περισσότεροι από όσους στις ημέρες μας γνωρίζουν το όνομα του ποιητή γνωρίζουν και το έργο του.

Το έργο του Καμπά, εγγράφεται και εντάσσεται στο πεδίο του ελληνικού μοντερνισμού της εποχής που το παρήγαγε, με την οποία και συνομιλεί δημιουργικά. Παράλληλα, το σύνολο σχεδόν του έργου του χαρακτηρίζεται έντονα από το στοιχείο της μεταπολεμικότητας, του βιώματος δηλαδή της εποχής με τα συνεπακόλουθά του. Οι θεματικές επιλογές στο σύνολο του έργου του (αναφέρω ενδεικτικά τα στοιχεία της εμπειρίας του πολέμου, της επιστροφής και της προσπάθειας προσαρμογής στις νέες συνθήκες, της νοσταλγίας, των τύψεων και των ενοχών, της φθοράς, το θέμα της υπαρξιακής αγωνίας μπροστά στη ζωή, στον έρωτα και στο θάνατο, το αίσθημα του αδιεξόδου, της μοναξιάς και της αλ­λοτρίωσης κ.ά.) είναι παρόμοιες ή ανάλογες με εκείνες των άλλων μεταπολεμικών δημιουργών.

– ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΑΝΙΗΛ

Ο Χρήστος Δανιήλ σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Διδάσκει νεοελληνική λογοτεχνία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει επίσης διδάξει στις Φιλοσοφικές Σχολές των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης και Ιωαννίνων. Από τις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο:

Μάτση Χατζηλαζάρου, Γράμματα από το Παρίσι στον Ανδρέα Εμπειρίκο [1946-1947] και άλλα ανέκδοτα ποιήματα και πεζά της ίδιας περιόδου, εισαγωγή, υπομνηματισμός, επιμέλεια Χρήστος Δανιήλ, Αθήνα 2013.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

Παρίσι, 1948. Αριστερά και όρθιος ο Κώστας Κουλεντιανός, μέσα στο αυτοκίνητο αριστερά η Μαργαρίτα Λυμπεράκη, στη θέση του οδηγού ο Ανδρέας Καμπάς και όρθια δεξιά η Νέλλη Ανδρικοπούλου.

Παρουσίαση του βιβλίου ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΜΠΑΣ (1919-1965), την Τετάρτη 8 Ιουνίου 2016 στις 8 μμ, στο Μουσείο Μπενάκη

Παρουσίαση βιβλίου | Ο ΚΑΤΑΔΕΣΜΟΣ του Θωμά Κοροβίνη στις ταράτσες της "Άγρας"

Οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ σας προσκαλούν

σε μια παρουσίαση του νέου βιβλίου

του συγγραφέα-τραγουδοποιού

ΘΩΜΑ ΚΟΡΟΒΙΝΗ

Ο ΚΑΤΑΔΕΣΜΟΣ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΗΜΑ

που θα πραγματοποιηθεί

στις ταράτσες των Εκδόσεων ΑΓΡΑ

(Ζωοδόχου Πηγής 99, Εξάρχεια)

την Δευτέρα 30 Μαΐου και ώρα 8.30 μ.μ.

Ομιλητές:

ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ, δημοσιογράφος – κριτικός λογοτεχνίας

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ, κριτικός λογοτεχνίας

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΣΑΪΝΗΣ, φιλόλογος, κριτικός και μελετητής της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Αποσπάσματα θα διαβάσουν η ηθοποιός ΝΕΝΑ ΜΕΝΤΗ και ο συγγραφέας.

ΚΑΤΑΔΕΣΜΟΣ: Μαγική ενέργεια πού έχει σκοπό να βλάψει κάποιον ή να αποτρέψει κάποιο κακό. είδος κατάρας.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Ο Κατάδεσμος είναι ο σπαρταριστός μονόλογος μιας γυναίκας απ' τη Θεσσαλονίκη, που ύστερα από αρκετές δεκαετίες τυραννικής έγγαμης ζωής εκρήγνυται σ' ένα σπαρακτικό και σαρκαστικό ξέσπασμα, στήνοντας απέναντί της τον σύζυγό της, στην προσωπικότητα του οποίου αποδίδει τα χειρότερα αντρικά ελαττώματα καθώς και ποικίλες άλλες παραδοξότητες. Στο λόγο της Ζηνοβίας, που έχει ύφος αποτροπιαστικό ενώ παράλληλα λειτουργεί ως αυτοκάθαρση, σκιαγραφείται στην ακραία της εκδοχή η χειρότερη εικόνα του σύγχρονου Έλληνα μέσα από συμβιβασμούς, ιδιοτελείς επιλογές, φαλλοκρατικές εμμονές, ακραίες ερωτικές προτιμήσεις και μια απόλυτα αμοραλιστική συμπεριφορά.

Απόσπασμα από το βιβλίο:

Εγώ ήμουνα για ντόλτσε βίτα, και τέτοια ζωή μου έταξες, μπαγλαμά, και τύπε αφερέγγυε, άφραγκε τενεκέ. Αλλά η ανάγκη το'φερε, πώς θα ζούσαμε; Εσύ κοίταζες πώς να βολέψεις τα πάθη σου τα αμαρτωλά, τα ασίγαστα, πουτανολαγνεία, πουρομανία, αρσενοκοιτία, γιδολατρία, χώρια η τραγοβασία, εξεζητημένη εκδοχή του τελευταίου. Γαμώ την απληστία σου, λέω. Που μου αράζεις νυχτοήμερα στην πολυθρονάρα κι αφοσιώνεσαι στις σαχλαμπούχλες του χαζόκουτου.

Ώσπου έσκασε η χολή μου προχτές και σε έκραξα, πολυακόρεστε κεκραγμένε. Τί ψωλοκοπανάς, βρε άχρηστο υποκείμενο, σήκω απ' τη θέση σου, σε βαρέθηκα πια, τεμπέλ αγά! Και τί μου γυρνάς;  ̶ Άιντε φύγε από  δώ, μωρή Νύμφω! Ώστε Νύμφω, ε; Κάλλιο νυμφομανής παρά εριφιομανής, πανύβλακα!

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ: Ζωοδόχου Πηγής 99, 114 73 Αθήνα, τηλ. 210.7011.461 www.agra.gr

Δελτίο τύπου | ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ του Joseph Roth

JOSEPH ROTH

ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ

Μετάφραση: ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ

Εισαγωγή: MICHAEL HOFMANN

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάιος 2016

Αριθμός σελίδων: 288, Τιμή: 16,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-218-8

Μαζί με την έκδοση διατίθεται δίφυλλο σε ειδικό χαρτί

με το τελευταίο κείμενο που έγραψε ο Γιόζεφ Ροτ

στις 22 Μαΐου 1939, λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του,

με τίτλο Η ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΓΚΑΙΤΕ ΣΤΟ ΜΠΟΥΧΕΝΒΑΛΝΤ.

Το βιβλίο αυτό προσφέρει μεγάλη απόλαυση χωρίς να καταφεύγει σε ψευ­δείς εντυπώσεις ή προκατασκευασμένες σκέψεις. Θα μπορούσα να παρα­θέσω ξεχωριστά κάθε φράση του για να εκθειάσω την αστείρευτη διαύγειά του, την ακαταμάχητη γοητεία του και την αδιατάραχτη συνοχή του.

̶  JEFFREY EUGENIDES, New York Times

Το 1920, ο ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ, ο πιο διάσημος γερμανόφωνος ανταποκριτής της εποχής του, έφτασε στο Βερολίνο. Τα άρθρα του για αυτό επηρέασαν μια ολόκληρη γενιά συγγραφέων, ανάμεσά τους και τον Τόμας Μανν. Αντηχούν τους βίαιους κοινωνικούς και πολιτικούς παροξυσμούς που αδιάκοπα απειλούσαν την εύθραυστη Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Ο Ροτ κινήθηκε πίσω από το παραπέτασμα της πιο ξακουστής μητρόπο­λης της εποχής της τζαζ, όπως δεν έκανε κανένας άλλος Γερμανός συγγρα­φέας της εποχής του. Έγινε ο χρονικογράφος της ζωής των κατοίκων της που ήταν ξεχασμένοι από όλους: ανάπηροι του Πρώτου Παγκόσμιου πολέ­μου, Εβραίοι μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη που κατέκλυζαν την πόλη, άστεγοι στα άσυλα, αστοί στα δημόσια λουτρά, όλα τα ανώνυμα πτώ­ματα στα νεκροτομεία, ενώ ταυτόχρονα περιέγραψε τις πιο φαντασμαγορικές όψεις της πρωτεύουσας, τους δημόσιους κήπους και τις μεικτές πισίνες, τα τρένα και τα τραμ, τους ουρανοξύστες και την αναδυόμενη βιομηχανία του θεάματος. Αντιλήφθηκε από τους πρώτους τη διαφαινόμενη απειλή του ναζιστικού κόμματος, που τελικά θα τον οδηγήσει στην αναγκαστική υπερορία. Γι’ αυτό είχε βαλθεί να χαρτογραφήσει το τοπίο της ηθικής χρεοκοπίας και της απατηλής ομορφιάς της πόλης και να μας δώσει ένα απαράμιλλο πορ­τραίτο της σε μια στιγμή κομβική για την ιστορία της.

Ο Ροτ έπιασε το σφυγμό της Ευρώπης αυτών των αβέβαιων ημερών που προηγήθηκαν της μεγάλης κατάρρευσης μιας ηπείρου και του χαμού ενός ολόκληρου πολιτισμού.

Το τελευταίο συγκλονιστικό κείμενο, «Το Auto-da-fé του πνεύματος», γραμμένο το 1933, μιλάει ακριβώς για το κάψιμο των βιβλίων από τους Ναζί έξω από το Ράιχσταγκ και την τραγική θέση των συγγραφέων που καταργήθηκε το έργο τους στη μητρική τους γλώσσα.

Ο Ροτ ήταν ο ποιητής της ζωής στους δρόμους του Βερολίνου τη δεκαετία του 1920. Μιας πόλης που έσφυζε από κό­σμο και παλμό, σε μια περίοδο όμως παρακμής. Ο Ροτ περιπλανιόταν κατα­γράφοντας τις ιδιομορφίες της, χωρίς συναισθηματισμούς, σαν κινηματογρα­φική κάμερα. Αυτά τα φιλοσοφικά, προ­κλητικά και συχνά φανταστικά, δοκιμιακού χαρακτήρα δημοσιογραφικά άρθρα του μας δίνουν μια ιδέα για το υψηλό επίπεδο του πολιτισμού της Βαϊμάρης, αφού δημοσιεύονταν σε εφημερίδες της εποχής. Η αγάπη του Ροτ για την κατα­γραφή των ασήμαντων λεπτομερειών της καθημερινής ζωής μεταμορφώνει συχνά το βιβλίο αυτό σε ένα εξαιρετι­κό υπαρξιακό μυθιστόρημα... προσφέροντάς μας τις αστείρευτες πνευματικές δυνάμεις του συγγραφέα.

 ̶  CLARE HARMAN, Scotsman

Aν αναζητήσουμε το αντίστοιχο του Ρoτ στην αγγλική πεζογραφία, οδηγούμαστε κατευθείαν στον Τζωρτζ Όργουελ... Τα σχόλιά του είναι πολιτικά και πολι­τιστικά δελτία της εποχής του. Συλλαμ­βάνει το καθημερινό παράλληλα με τις τάσεις και τις διαθέσεις που διαμορφώ­νουν την Ιστορία. Αυτό που τον καθιστά μοναδικό, πέρα από την ακριβή, οξυδερκή και συχνά λυρική γραφή του, είναι η συναίσθησή του προς τους αν­θρώπους που χάνουν το δρόμο τους. Έχουμε το προνόμιο να παρακολουθούμε έναν καλλιτέχνη σε ώρα δημι­ουργίας -και ο Ροτ ήταν καλλιτέχνης- και ταυτόχρονα έναν αυτόπτη μάρτυρα της Ιστορίας, που εκτυλίσσεται εκείνη τη στιγμή μπροστά του.

̶   EILEEN BATTERSBY, Irish Times

Αυτά τα άρθρα είναι εξαιρετικά γραμμένα, κάθε περιεκτική σκηνή αποκαλύπτει μια φρέσκια οπτική της μοντέρνας ζωής που αναβλύζει από το χάος της Γερμανίας της Βαϊμάρης... Δεν υπάρ­χει σελίδα σε αυτό το βιβλίο που να μη θέλεις να διαβάσεις κάποια πρότασή της δυνατά.

̶  MAURICE WALSH, New Statesman

Το βιβλίο αυτό είναι μια απόδειξη ότι είναι εξαιρετικός και πρωτότυπος ως δημοσιογράφος όσο και ως μυθιστοριογράφος, διεισδύοντας με το βλέμμα και την ακοή του εκεί όπου λιγότερο σημαν­τικοί συγγραφείς δεν θα τολμούσαν πο­τέ να μπουν.

̶  Sunday Times

ΑΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ JOSEPH ROTH ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

Δελτίο τύπου | ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΙ ΝΑ ΚΑΤΑΒΑΛΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ της Etel Adnan

ETEL ADNAN

ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ

ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ

ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΙ

ΝΑ ΚΑΤΑΒΑΛΟΥΜΕ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ

Μετάφραση: ΣΠΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάιος 2016

Αριθμός σελίδων: 40, Τιμή: 8,00 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-219-5

 

Κυκλοφορούν ταυτόχρονα από τις Εκδόσεις ΑΓΡΑ δύο εξαιρετικά κείμενα της σπουδαίας συγγραφέως και ζωγράφου ΕΤΕΛ ΑΝΤΝΑΝ :

1)      Το τίμημα που δεν είμαστε διατεθειμένοι να καταβάλουμε για τον έρωτα

2)      Γράφοντας σε μια ξένη γλώσσα

« Ο έρωτας γεννιέται μαζί με την αντίληψη της καμπύλης μιας πλάτης, του μήκους ενός φρυδιού, με το σκάσιμο ενός χαμό­γελου. “Συμβαίνει!” Η παρουσία ενός άλλου πλάσματος κινη­τοποιεί την προσοχή, τις αισθήσεις. [...] Η φαντασία αναλαμ­βάνει αυτή την πραγματικότητα κι αρχίζει να χτίζει φαντασιώσεις, όνειρα, σχέδια... Δημιουργεί τη δική της ανάγκη, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις περικλείει ολόκληρη τη ζωή. Γίνεται η φωνή εκείνη μέσα στη νύχτα που σου λέει «σ' αγαπώ», αποστα­θεροποιώντας συθέμελα την ύπαρξή σου. Τέλος, εκτείνεται μέχρι τις σφαίρες εκείνες όπου αρχίζεις να διερωτάσαι για ολόκληρο το Σύμπαν εξημερώνει τη σκέψη και τελικά γίνεται εθισμός. Τότε, στις τραγικότερες περιπτώσεις, βυθίζεται στην άβυσσο, εκεί όπου αντηχούν κραυγές οδύνης, εκεί όπου οι εραστές χάνουν κάθε αίσθηση του χώρου και της πραγματικότητας. Σε τέτοιες στιγμές ένας ποιητής θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο έρωτας αλλάζει τη ροή του χρόνου.

Αυτή η κατάσταση του ερωτευμένου είναι μια άβολη κατά­σταση: είναι ασταθής, ανοιχτή σε όλους τους ανέμους, σχεδόν παράλογη. Εύκολα προκαλεί μια αίσθηση τρόμου, γίνεται εμμονή.

» Αυτό συμβαίνει όταν αυξάνουν οι χτύποι της καρδιάς, και κάποιος σβήνει τα φώτα, ξαπλώνει πλάι σε ένα άλλο σώμα και βυθίζεται σε ένα είδος απελπισμένης ευδαιμονίας.

Όταν κανείς ερωτεύεται γίνεται παιδί: τεντώνει το λαιμό του κι ακούει ένα τραγούδι που δεν προορίζεται να τραγουδηθεί. Μένει άναυδος. Ωστόσο ολοένα και πληθαίνουν όλοι εκείνοι που δεν θα ρισκάρουν τη ζωή τους για τη στιγμή αυτή. Δεν θα ρισκάρουν ούτε και πολύ λιγότερα, δεν θα κάνουν το παραμικρό. Φοβούνται, αισθάνονται καλύτερα μέσα στη μετριότητά τους. Τους καταλα­βαίνουμε : ο έρωτας σε όλες του τις μορφές είναι το σημαν­τικότερο πράγμα με το οποίο ερχόμαστε ποτέ αντιμέτωποι, αλλά επίσης και το πιο επικίνδυνο, το πιο απρόβλεπτο, το πιο ενοχλη­τικό. Όμως είναι και ο μοναδικός τρόπος σωτηρίας που γνω­ρίζουμε».

Η ΕΤΕΛ ΑΝΤΝΑΝ γεννήθηκε το 1925 και μεγάλωσε στη Βηρυτό του Λιβάνου. Η μητέρα της ήταν Ελληνίδα από τη Σμύρνη και ο πατέρας της υψηλόβαθμος Οθω­μανός αξιωματούχος από τη Δαμασκό. Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη, το Μπέρκλεϋ και το Χάρβαρντ. Από το 1958 έως το 1972 δίδαξε φιλοσοφία. Έγινε ζω­γράφος. Χάρη στη συμμετοχή της στο κί­νημα των ποιητών ενάντια στον πόλεμο τού Βιετνάμ, άρχισε να γράφει ποιήματα και έγινε, σύμφωνα με τα λόγια της, « μια Α­μερικανίδα ποιήτρια ». Το 1972 επέστρεψε στη Βηρυτό και εργάστηκε ως πολιτιστική συντάκτρια. Έμεινε στον Λίβανο ως το 1976. Το 1977 το πεζογράφημά της Sitt Marie-Rose δημοσιεύτηκε στο Παρίσι. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στην Καλιφόρνια. Ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί από σύγ­χρονους συνθέτες και έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή φεστιβάλ. Έργα της για το θέα­τρο έχουν παρουσιαστεί σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ άλλων, έγραψε για τον Αμερικανό σκηνοθέτη Bob Wilson το γαλλικό κείμε­νο της πολύγλωσσης όπεράς του CIVIL warS, το 1985. Το ποίημά της Τζενίν δια­σκευάστηκε και παρουσιάστηκε στο Θέα­τρο Άττις, στην Αθήνα το 2005. Έργο της βασισμένο στο ποίημα To Be In a Time of War, με κείμενα του Heiner Müller, πα­ραστάθηκε στο Forum Freies Theater στο Ντύσσελντορφ, το Βερολίνο και τη Βηρυτό το 2011. Συμμετείχε με το εικαστικό της έργο στη 13η documenta, στο Κάσσελ της Γερμανίας το 2012.

Οι σημαντικότερες διακρίσεις της περι­λαμβάνουν: Βραβείο France-Pays Arabes για το Sitt Marie Rose (1977)· Arab Ame­rican Book Award για το σύνολο του έρ­γου της και PEN Oakland Award για το Master of the Eclipse (2010)· California Book Award for Poetry για τη συλλογή Sea and Fog και Lambda Literary Award για το σύνολο του έργου της ως ομοφυλόφιλης συγγραφέως (2013). Το 2014 αναγορεύ­τηκε Ιππότης των Γραμμάτων και των Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο της Γράφοντας σε μια ξένη γλώσσα.

ΕΡΓΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ETEL ADNAN

Χωρίς τίτλο, 2014. Λάδι σε καμβά. 24x30 εκ. Courtesy of Galerie Lelong.

Φωτογραφία: Fabrice Gibert.