Δευτέρα 20 Ιουνίου 2022

Δελτίο Τύπου | Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ 112 ΚΑΡΤΕΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. ΜΑΓΝΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ

Έπεσεν ηρωικώς μαχόμενος την 
12ην Αυγούστου 1921 και ώρα 14.10’

Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ 112 ΚΑΡΤΕΣ
ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. ΜΑΓΝΗ
ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ

ΑΡΧΕΙΟ : ΑΚΥΛΑ ΜΗΛΛΑ

Α’ έκδοση 1983 – ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ
Επανακυκλοφορία Ιούνιος 2022
Αριθμός σελίδων : 136, Τιμή : 15,50 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-545-5


Με αφορμή τα 100 χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης, οι Εκδόσεις Άγρα ξαναπροτείνουν την έκδοση του 1983 με την αλληλογραφία σε 112 καρτ-ποστάλ του Κωνσταντινουπολίτη εθελοντή στρατιώτη Γεωργίου Μ. Μάγνη, από το αρχείο του Ακύλα Μήλλα.

ένα «ιστορικο μυθιστορημα» σε καρτ-ποσταλ

Το βιβλίο Έπεσεν ηρωικώς μαχόμενος τη 12ην Αυγούστου 1921 και ώρα 14.10’ περιέχει την αλληλογραφία σε 112 έγχρωμες και μαυρόασπρες καρτ-ποστάλ κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία του Κωνσταντινουπολίτη στρατιώτη Γεωργίου Μ. Μάγνη με την οικογένειά του. Η αλληλογραφία αρχίζει στη Χαλκίδα, όπου εκπαιδεύεται ο Μάγνης, και λήγει με την τελευταία κάρτα ενός αδελφικού του φίλου λοχία που αναγγέλει το θάνατό του, στις αρχές της μάχης του Σαγγάριου.

Ο Μάγνης στέλνει κάρτες απ' όπου προελαύνει ο ελληνικός στρατός. Οι κάρτες που διαλέγει είναι φωτογραφίες από τα μέρη που περνάει (Χαλκίδα, Μαγνησία, Μπαλίκεσερ, Πάνορμος, Ραιδεστός, Κούλα, Ουσάκ, Σμύρνη), χρωμολιθογραφίες και ευχετήριες κάρτες που στέλνει στη μικρή αδελφή του και στη γιαγιά του, σκηνές από πολεμικές επιχειρήσεις και τελετές μετά τις πρώτες νίκες, πόζες δικές του και συστρατιωτών του.

Όλα τα πρόσωπα της τραγικής αυτής ιστορίας εικονίζονται στις φωτογραφίες της αλληλογραφίας : ο Μάγνης, η μητέρα του, ο πατέρας του, ο αδελφός του και η αδελφή του, οι θείοι του, καθώς και ο φίλος του λοχίας.

Η φθορά που προκαλεί ο πόλεμος φαίνεται καθαρά ανάμεσα στη φωτογραφία του Μάγνη μόλις έχει στρατευθεί εθελοντής και σε εκείνη ενάμιση χρόνο μετά, όταν έχει ζήσει τον πόλεμο και τις τραγικές συνέπειές του.

Το βιβλίο διαβάζεται σαν εικονογραφικό μυθιστόρημα με τους πρωταγωνιστές και τους δευτεραγωνιστές του.


Οι καρτ-ποστάλ του Μάγνη, μαζί με τις κάρτες που του έστειλαν οι δικοί του, βρέθηκαν το 1972 στο Γηροκομείο της Πόλης, όπου τις είχε φυλάξει μέχρι τα τελευταία της η αδελφή του.      

 

Εξώφυλλο: Γιώργος Χατζημιχάλης, 1983

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022

Δελτίο Τύπου | Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΦΟΡΟΥΣΕ ΣΜΟΚΙΝ του Γιάννη Μαρή


ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΗΣ

Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΦΟΡΟΥΣΕ ΣΜΟΚΙΝ

ΜΕ ΤΟΝ ΑΣΤΥΝΟΜΟ ΜΠΕΚΑ


ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ


Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2022
Αριθμός σελίδων : 448, Τιμή : 15,50 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-554-7





ΠΟΙΟΙ ΦΟΡΟΥΣΑΝ ΣΜΟΚΙΝ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ;

Κάποιος δεν έλεγε την αλήθεια απ’όλους. Αλλά ποιός; Πρώτα ήταν η μητέρα Μενδρινού. Έλεγε ψέματα. Η κόρη της δεν είχε καμιά διάθεση να αυτοκτονήσει. Η πρωταγωνίστρια της ταινίας τους, που προσπάθησε να τον διώξει από την Αθήνα, και τώρα αυτός, ο κ. X της Ηρώς, που δεν δεχόταν εκβιασμούς. Όλοι εκινούντο γύρω από το θάνατο της Ζιζής Μενδρινού. Αλλά ποιά σχέση μπορούσαν να έχουν μεταξύ τους; Κάθε καινούργιο ίχνος που ανεκάλυπτε, αντί να τον πλησιάσει στη λύση του προβλήματος, τον απεμάκρυνε ακόμη πιο πολύ. Κι όμως, υπήρχε κάτι. Ποιός ήταν ο «Μεγάλος», για τον οποίον είχε μιλήσει η Ηρώ;

[…] Ναι, ήταν όμορφη, προκλητική, σε ζάλιζε σαν ένα δυνατό πιοτό. Η σάρκα της ήταν ένας γκρεμνός που τον μαγνήτιζε. Αφέθηκε να πέσει με μια κτηνώδη ορμή, παλεύοντας ακόμη με τις τύψεις του. […] Σιχαινόταν τον εαυτό του κι όμως είχε σ’όλο του το κορμί την ευχάριστη ανάμνηση της ηδονής που απήλαυσε. Ποθούσε αυτήν την Ηρώ με τα σχιστά μάτια και αγαπούσε την Καίτη Καρέζη περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Αλλά μια γυναίκα πώς θα μπορούσε να τα καταλάβει όλα αυτά ;

[…] Ήταν εκνευρισμένος. Στα μυθιστορήματα οι μυστικοί αστυνομικοί ψάχνουν με σύστημα και ψυχραιμία, σαν να λύνουν σταυρόλεξο. Αλλά αυτός δεν ήταν μυστικός αστυνομικός, και η ιστορία του δεν ήταν μυθιστόρημα. Και, επιπλέον, είχαν δοκιμάσει να τον σκοτώσουν. Αυτό τον τρόμαζε και τον ερέθιζε. Τώρα, στο πάθος του για την αλήθεια είχε προστεθεί κι ένα στοιχείο προσωπικό. Είχε έναν δικό του λογαριασμό για τακτοποίηση με τους δολοφόνους.

Ο ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ, ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ ΟΠΕΡΑΤΕΡ, γυρνάει νύχτα από τον Πειραιά με τον ηλεκτρικό. Πλησιάζοντας την Αθήνα, βλέπει από το παράθυρο του τραίνου, κοντά στις γραμμές, έναν άντρα να πετάει το πτώμα μιας γυναίκας από ένα αυτοκίνητο. Ο άντρας φορούσε σμόκιν. Κανείς απ’ τους συνεπιβάτες του δεν είδε τη σκηνή. Το θέμα του γίνεται εμμονή και κόντρα σε όλες τις μαρτυρίες, με προσωπικό κίνδυνο, προσπαθεί να λύσει το μυστήριο. Μια σύνθετη ίντριγκα, με πολλές απρόβλεπτες διακλαδώσεις, με πλούσιο ερωτισμό, στην Αθήνα της δεκαετίας του 1950. Και με τον αστυνόμο Μπέκα, το άκρο αντίθετο του ήρωα, να παρεμβαίνει με τον ήρεμο και μοναδικά αποτελεσματικό τρόπο του.

_______________________

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
Ο Α.Π. σε δεξίωση στον Ναυτικό Όμιλο του Πειραιά, 
τέλη της δεκαετίας του 1950. Φωτογράφος άγνωστος.


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΣ (ψευδ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΗΣ) γεννήθηκε το 1916 στη Σκόπελο. Ο πατέρας του ήταν δικαστικός. Τα παιδικά του χρόνια τα έζησε στη Λαμία. Σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη. Προπολεμικά εργάστηκε στην Αγροτική Τράπεζα ως διευθυντής υποκαταστήματος στην Αρναία Χαλκιδικής. Το 1943 βγήκε στο βουνό και εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Ανήκε στη σοσιαλιστική αριστερά και στην ΕΛΔ (Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας), το κόμμα του Αλέξανδρου Σβώλου και του ξαδέλφου του Ηλία Τσιριμώκου. Μετά την απελευθέρωση εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Αρχικά στη Μάχη και στον Προοδευτικό Φιλελεύθερο και αργότερα στο συγκρότημα Μπότση (Ακρόπολις, Απογευματινή) και το περιοδικό Πρώτο.
Ως συγγραφέας εμφανίστηκε το 1953 στο βραχύβιο περιοδικό Οικογένεια, δημοσιεύοντας με το πραγματικό του όνομα σε συνέχειες το αστυνομικό μυθιστόρημα Έγκλημα στο Κολωνάκι. Υπήρξε πολυγραφότατος. Θα ακολουθήσουν, πάντα σε συνέχειες, περισσότερα από εξήντα αστυνομικά μυθιστορήματα και νουβέλες, ενώ το σύνολο των αφηγημάτων του στον ημερήσιο τύπο, ιστορικών και αισθηματικών, ξεπερνάει τα εκατό. Τα υπογράφει ως Γιάννης Μαρής και έτσι πλέον θα μείνει γνωστός. Τα μυθιστορήματά του εκδίδονταν συχνά και σε πολλές άλλες εφημερίδες σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού (ελληνόφωνο Τύπο της Αυστραλίας, Κύπρου, Λονδίνου, Κωνσταντινουπόλεως, Ν. Αφρικής κ.α.).
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 τα αστυνομικά του μυθιστορήματα εκδίδονται και σε βιβλία από τις Εκδόσεις Ατλαντίς-Πεχλιβανίδη και Περγαμηνή, κατά κανόνα με διαφορετικό τίτλο από τον αρχικό των εφημερίδων. Μέχρι το 1978 εκδόθηκαν σαρανταεννέα. Από το 2012 οι Εκδόσεις Άγρα εξέδωσαν οκτώ από τα αδημοσίευτα σε βιβλίο μυθιστορήματά του και δύο που είχαν κυκλοφορήσει βραχύβια από τις Εκδόσεις Περγαμηνή.
Ο Γιάννης Μαρής ανανέωσε το αθηναϊκό ανάγνωσμα της εποχής συνδυάζοντας την ποιότητα με τη συναρπαστική πλοκή και έγινε ο θεμελιωτής του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Υπήρξε ένας από τους δημοφιλέστερους Έλληνες συγγραφείς των δεκαετιών 1950, 1960 και 1970.
Ο Γιάννης Μαρής έγραψε επιπλέον το σενάριο είκοσι κινηματογραφικών ταινιών και ανέβασε δύο θεατρικά έργα.
Το συγγραφικό έργο του Γιάννη Μαρή ήταν πάντα ενταγμένο στη δημοσιογραφική του δουλειά, που περιλάμβανε κινηματογραφική κριτική, έρευνες, συνεντεύξεις, ανταποκρίσεις και αποστολές στο εξωτερικό.
Τελευταία του μυθιστορήματα είναι Η εξαφάνιση του Τζων Αυλακιώτη (1976) και Η απαγωγή (1978).
Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1979 λίγο μετά τη συνταξιοδότησή του.

Οι Εκδόσεις ΑΓΡΑ έχουν αναλάβει το σύνολο της έκδοσης των αστυνομικών μυθιστορημάτων του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΗ.


Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΗΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

           
   

Δελτίο Τύπου | ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ του Georges Simenon



GEORGES SIMENON


ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ



Μετάφραση: ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΚΑΡΩΦ


Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2022
Αριθμός σελίδων : 224 , Τιμή : 12,50 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-536-3


Φτάσαμε στο Ρετέλ και εκεί, ξαφνικά, για πρώτη φορά, συνειδητοποιήσαμε ότι δεν ήμασταν πλέον άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι, αλλά πρόσφυγες. Μίλησα στο πρώτο πληθυντικό, αν και ακόμη δεν ήξερα τι πίστευαν οι συνταξιδιώτες μου. Πιστεύω ωστόσο ότι σε ελάχιστο χρόνο καταλήξαμε ν’ αντιδρούμε λίγο-πολύ με τον ίδιο τρόπο. […] Ίσως να μην είχαμε φτάσει στην αδιαφορία, όμως ο καθένας μας είχε εγκαταλείψει την ιδέα να σκέφτεται οτιδήποτε. […]

Δεν ήμουν ταραγμένος. Αναρωτιόμουν για όλα αυτά εντελώς ρεαλιστικά, κάπως σαν παιχνίδι, γιατί όλα ήταν πλέον πιθανά. Ήταν τόσο πιθανό όσο και ο θάνατος του μηχανικού μέσα στο θάλαμο της ατμομηχανής, ή ακόμη, εγώ προσωπικά, να έχω κάνει έρωτα, εν μέσω σαράντα ατόμων, με μια γυναίκα που δεν γνώριζα την προηγουμένη και είχε μόλις βγει από τη φυλακή.

H ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΜΕΤA ΤHΝ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ, της Νορβηγίας και της Ολλανδίας, στρέφεται ενάντια στο Βέλγιο και στη Γαλλία. Οι κάτοικοι των συνοριακών πόλεων, κωμοπόλεων και χωριών εγκαταλείπουν από τη μια μέρα στην άλλη τα σπίτια τους. Ο Μαρσέλ Φερόν, τεχνικός ραδιοφώνων, που ζει μια συμβατική ζωή σ’ ένα παραμεθόριο χωριό της Γαλλίας, αποκόπτεται από την έγκυο γυναίκα του και την τετράχρονη κόρη του σ’ ένα τραίνο που φυγαδεύει πρόσφυγες στο κέντρο και στον Νότο της Γαλλίας. Σ’ ένα βαγόνι εμπορευμάτων, ασφυκτικά γεμάτο με φυγάδες, γνωρίζεται με την Άννα Κούπφερ, μια μοναχική γυναίκα, κυνηγημένη Τσέχα Εβραία, που έχει πάρει μέρος στην Αντίσταση κατά των Γερμανών. Ένα απεγνωσμένο πάθος χωρίς αύριο τους ενώνει, μέσα σε περιβάλλον καταστροφής και αγωνίας. 
Ένα από τα γνωστότερα μυθιστορήματα του Σιμενόν, που έγινε εξαιρετική ταινία από τον Πιέρ Γκρανιέ-Ντεφέρ το 1973, με τους έξοχους Ζαν-Λουί Τρεντινιάν και Ρόμυ Σνάιντερ.

«Ο Σιμενόν εξομολογείται στον εκδότη του το 1961: “Ήθελα πολύ καιρό να γράψω αυτό το μυθιστόρημα, δεν έβρισκα όμως τον τόνο. Δεν χρειάστηκε να γίνω μάγος η μάντης για να αναστήσω την ατμόσφαιρα της εποχής. Εγώ ο ίδιος στη Λα Ροσέλ ήμουν ο ‘κύριος των παραπηγμάτων’. Εγώ έστελνα τα τραίνα να πάνε σε όποια κατεύθυνση μπορούσα, εγώ τα σταματούσα σε κάποιο μέρος στην ύπαιθρο. Το επικίνδυνο ήταν να βάλω στο βιβλίο περισσότερα απ’ όσα έπρεπε”».

Από τη μονογραφία Simenon του Pierre Assouline.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο Ζωρζ Σιμενόν, Βέλγος γαλλόφωνος συγγραφέας, γεννήθηκε στη Λιέγη το 1903. Αποφάσισε από νωρίς να αφοσιωθεί στη συγγραφή. Στα δεκαέξι του χρόνια έγινε δημοσιογράφος στη La Gazette de Liège. Το πρώτο μυθιστόρημά του, που το υπέγραψε με το ψευδώνυμο Georges Sim, εκδόθηκε το 1921: Au pont des Arches, petite histoire liégeoise. Το 1922 εγκαταστάθηκε με τη ζωγράφο σύζυγό του στο Παρίσι, όπου έγραψε ιστορίες και μυθιστορήματα σε συνέχειες, κάθε λογοτεχνικού είδους. Μεταξύ του 1923 και του 1933 δημοσιεύτηκαν σχεδόν διακόσια μυθιστορήματά του, πάνω από χίλιες ιστορίες και απειράριθμα άρθρα του. Το 1929 ο Σιμενόν σχεδιάζει τον πρώτο Μαιγκρέ : Πιέτρ ο Λετονός. Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις εκδόσεις Fayard το 1931 και ο επιθεωρητής Μαιγκρέ έγινε σύντομα εξαιρετικά δημοφιλής.

Ο Σιμενόν έγραψε συνολικά εβδομηνταδύο περιπέτειες με τον Μαιγκρέ (καθώς και πολλές συλλογές διηγημάτων – μέχρι τον τελευταίο Μαιγκρέ το 1972, Ο Μαιγκρέ και ο κύριος Σαρλ). Λίγο αργότερα, ο Σιμενόν άρχισε να γράφει αυτά που ονόμαζε « μυθιστορήματα-μυθιστορήματα » ή « σκληρά μυθιστορήματα »: πάνω από εκατόν δέκα τίτλους, από το Ξενοδοχείο της Αλσατίας (1931) μέχρι τους Αθώους (1972), με πιο γνωστά τα έργα Το σπίτι στο κανάλι (1933), Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν (1938 – Άγρα, 2004), Ο δήμαρχος της Φυρν (1939), Οι άγνωστοι μέσα στο σπίτι (1940 – Άγρα, 2011), Τρία δωμάτια στο Μανχάτταν (1946 – Άγρα, 2007), Γράμμα στον δικαστή μου (1947 – Άγρα, 2021), Το χιόνι ήταν βρόμικο (1948 – Άγρα, 2011), Ο ανθρωπάκος από το Αρχαγγέλσκ (1956 – Άγρα, 2009), Η φυγή του κυρίου Μοντ (1945 – Άγρα, 2012), Ο θάνατος της Μπελλ (1952 – Άγρα, 2012), Ο Γάτος (1967 – Άγρα, 2010), Σεληνιασμός (1933 – Άγρα, 2013), Στριπτήζ (1958 – Άγρα, 2015), Ο άνθρωπος από το Λονδίνο (1933 – Άγρα, 2014), Μπέττυ (1961 – Άγρα, 2016), Οι δαίμονες του πιλοποιού (1949 – Άγρα, 2019) κ.ά. Παράλληλα με αυτή την εντατική λογοτεχνική δραστηριότητα, ταξιδεύει συνεχώς· εγκαταλείπει το Παρίσι και εγκαθίσταται στη Σαρέντ και κατόπιν, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, στη Βαντέ. Το 1945 αφήνει την Ευρώπη για την Αμερική, όπου θα διαμείνει δέκα χρόνια. Επιστρέφει έπειτα στη Γαλλία και εγκαθίσταται οριστικά στην Ελβετία. Από το 1972 αποφασίζει να σταματήσει το γράψιμο. Με τη χρήση ενός μαγνητοφώνου αφοσιώθηκε έκτοτε στις εικοσιδύο Υπαγορεύσεις του και κατόπιν συνέταξε τα ογκώδη απομνημονεύματά του Mémoires intimes (1981). Πέθανε στη Λωζάννη το 1989. Πολλά μυθιστορήματά του έχουν διασκευαστεί για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.


ΑΛΛΑ «ΣΚΛΗΡΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ» ΤΟΥ ΣΙΜΕΝΟΝ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ


 

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2022

Δελτίο Τύπου | Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ και Η ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ του Joseph Roth



JOSEPH ROTH

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ
Η ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ


METΑΦΡΑΣΗ : 
ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ – ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ


Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Ιούνιος 2021
Αριθμός σελίδων : 128, Τιμή : 12,90 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-551-6

 

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΩΡΑΙΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ περιλαμβάνονται οι νουβέλες Ο θρίαμβος της ομορφιάς, μια κυνική ιστορία για τον έρωτα και την απιστία, γραμμένη με αδιάλειπτη πικρή ειρωνεία, και Η προτομή του αυτοκράτορα, μια σπουδαία ελεγειακή ιστορία για τη μεταπολεμική απώλεια της πατρίδας και του κόσμου της. Μαζί με τον Σταθμάρχη Φαλλμεράυερ, γράφτηκαν στην παραγωγικότατη περίοδο του Ροτ του 1934-1935. Οι τρεις νουβέλες αποτελούν μια «χρυσή» τριάδα.


ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΡΙΑΜΒΟ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ

Εκτιμώ πολύ τον παλιό μου φίλο δρα Σκόβρονεκ· εκτιμώ την κατανόηση και την οξυδέρκειά του, τις γνώσεις του πάνω στην ανθρώπινη φύση. Εικοσιπέντε και παραπάνω χρόνια είναι γιατρός σε μια φημισμένη λουτρόπολη όπου συχνάζουν κυρίως γυναίκες: Τα ιαματικά νερά της κάνουν, λένε, θαύματα στις παθήσεις της μήτρας, στη στειρότητα και στην υστερία. Έτσι ισχυρίζεται, τουλάχιστον, ο φίλος μου ο δρ Σκόβρονεκ. Και μετά εκφράζεται με την ίδια βεβαιότητα για την εξίσου θαυματουργή, αν και πιο εξηγήσιμη, επίδραση που ένας σημαντικός αριθμός από νέους, γερούς και διψασμένους για έρωτα άνδρες ασκούν στις ασθενείς του, στις γυναίκες που γυρεύοντας γιατρειά και παρηγοριά συρρέουν κάθε χρόνο στη λουτρόπολη. Ακριβείς σαν κάποια αποδημητικά πουλιά, έρχονται «με το άνοιγμα της σαιζόν» οι νεαροί στην πόλη, έτοιμοι να παραβγούν σε θεραπευτική δύναμη με τα διάσημα ιαματικά νερά της. Επί ένα τέταρτο του αιώνα, πάντως, ο φίλος μου δρ Σκόβρονεκ είχε κάθε ευκαιρία να μελετήσει τις γυναικείες σωματικές και ψυχικές ασθένειες. […]

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ

Σε κάθε χώρα τραγουδούσαν άλλα τραγούδια· σε κάθε χώρα οι χωρικοί ήταν ντυμένοι με άλλα ρούχα· σε κάθε χώρα μιλούσαν άλλη γλώσσα, ή άλλες γλώσσες. […] Και όπως όλοι οι Αυστριακοί εκείνης της εποχής, έτσι και ο Μορστίν αγαπούσε μέσα στην ασταμάτητη αλλαγή το μόνιμο, μέσα στη δίνη των μετατροπών το γνώριμο, μέσα στα αλλεπάλληλα καινούργια το παλιό και συνηθισμένο. Έτσι το ξένο γινόταν γι’αυτόν οικείο, χωρίς να χάνει τα χρώματά του. Έτσι είχε η πατρίδα του την αιώνια σαγήνη των μακρινών κι εξωτικών τόπων. […]

«Κατέστρεψαν και την όποια προσωπική χαρά μου έδινε αυτό που αποκαλούσα “πατρίδα”. Τώρα παντού γύρω μου όλοι μιλούν για την καινούργια τους πατρίδα. Στα μάτια τους είμαι ένας άπατρις, ένας άνθρωπος χωρίς πατρίδα. Αυτό ήμουν πάντα. Αχ! Κάποτε υπήρχε πατρίδα, πατρίδα πραγματική, μια πατρίδα δηλαδή για τους “απάτριδες”, η μόνη δυνατή πατρίδα. […] Τώρα είμαι άπατρις. Έχασα την αληθινή πατρίδα, την πατρίδα των για πάντα πλανήτων».


Η προσωπική ζωή του Ροτ ήταν τόσο εφήμερη όσο και τα ανατολικοευρωπαϊκά σύνορα. Ο Μάικλ Χόφμαν, ο σπουδαιότερος μεταφραστής του στα αγγλικά, τον έχει αποκαλέσει «ο πιο μη πρακτικός άνθρωπος που έζησε ποτέ», και με το δίκιο του. Ο Ροτ δεν είχε λεφτά, δεν είχε σταθερή δουλειά, δεν είχε τραπεζικό λογαριασμό, σχεδόν δεν είχε ούτε καν ρούχα. Δεν είχε βιβλία, δικά του τουλάχιστον. Με το χρόνο έχασε τα δόντια του. Και από τότε που το Μπρόντι, μαζί με την υπόλοιπη Ανατολική Γαλικία, αφομοιώθηκε στην Πρώτη Πολωνική Δημοκρατία μετά την αποσύνθεση της Αυστρο-ουγγρικής Αυτοκρατορίας, ο Ροτ δεν είχε ούτε πατρίδα.
« Είμαι μια αποδώ και μια αποκεί, χωρίς σταθερή διεύθυνση », είχε πει στον Στέφαν Τσβάιχ.

–MORTEN HØI JENSEN

« Η Αυστροουγγαρία δεν υπάρχει πια », έγραψε ο Ζίγκμουντ Φρόυντ την Ημέρα της Ανακωχής το 1918. «Δεν θέλω να ζήσω οπουδήποτε αλλού… Θα ζήσω με το πάνω μέρος του κορμού μου και θα τον φαντάζομαι ολόκληρο ». Ο Φρόυντ μιλούσε εκ μέρους πολλών Εβραίων της αυστρογερμανικής κουλτούρας. Ο διαμελισμός της παλιάς αυτοκρατορίας, και ο ανασχεδιασμός του χάρτη της Ανατολικής Ευρώπης για να δημιουργηθούν νέες πατρίδες βάσει εθνοτήτων, λειτούργησε πάνω από όλα εις βάρος των Εβραίων της Ευρώπης, αφού δεν είχαν πια καμιά επικράτεια στην οποία να μπορούν να αναφερθούν ως προγονική χώρα. […] Η νοσταλγία για το παρελθόν που χάθηκε και η αγωνία για το μέλλον χωρίς μια σκέπη βρίσκονται στην καρδιά του ώριμου έργου του Γιόζεφ Ροτ.

–J.M. COETZEE, The New York Review of Books


ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΡΙΑΜΒΟ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ
«Δύσκολη κατάσταση. Καταλαβαίνετε. Οι κανόνες ιπποτικής συμπεριφοράς επιβάλλουν να μην προδίδεις ποτέ τα μυστικά μιας κυρίας. Είχα άλλωστε αρκετές φορές την ευκαιρία να δω με τα μάτια μου την οργή ερωτευμένων αντρών να στρέφεται όχι ενάντια στις άπιστες γυναίκες αλλά ενάντια στους φίλους που τους αποκάλυψαν την προδοσία και την απιστία. […] Ήταν ο καλύτερος, ο μοναδικός μου φίλος. Τον κοίταξα στα μάτια, και χωρίς να σηκωθώ από τη θέση μου του είπα ήρεμα: “Η γυναίκα σας σάς απάτησε πολλές φορές”».


ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ

Από τότε ο κόμης Μορστίν κυκλοφορούσε με τη στολή του Αυστριακού λοχαγού των δραγόνων – και οι χωρικοί στο Λοπάτινι καθόλου δεν το έβρισκαν παράξενο αυτό. Κάθε φορά που έβγαινε από το σπίτι του, ο λοχαγός χαιρετούσε τον ανώτατο, τον αρχιστράτηγό του, την προτομή του νεκρού Αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ. Ύστερα ακολουθούσε τον συνηθισμένο χωματόδρομο, ανάμεσα στα δύο μικρά ελατοδάση, πηγαίνοντας στο διπλανό χωριό. «Μισώ τα έθνη και τα εθνικά κράτη. Η παλιά μου πατρίδα, η μοναρχία, ήταν ένα σπίτι μεγάλο, με πολλές πόρτες και πολλά δωμάτια, χωρούσε πολλών λογιών ανθρώπους. Τώρα το σπίτι μοιράστηκε, κομματιάστηκε, γκρεμίστηκε. Δεν έχω πια καμιά δουλειά εκεί. Είμαι μαθημένος να ζω σε σπίτι, όχι σε καμαράκια».

_______________________

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
ΝELLY’S
Η δεσποινίς Φ.Β., π. 1934.
Ιδιωτική συλλογή.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο Γιόζεφ Ροτ (1894-1939) ήταν ένας από τους σπουδαίους υμνητές της κοσμοπολίτικης κουλτούρας που άνθησε τις τελευταίες μέρες της αυτοκρατορικής Αυστρο-Ουγγαρίας.

Από το 1932 δηλώνει σ’ έναν φίλο του : « Πρέπει να φύγουμε. Θα κάψουν τα βιβλία μας και θα είμαστε εμείς ο στόχος... Πρέπει να φύγουμε ώστε μόνο τα βιβλία μας να παραδοθούν στην πυρά ». Στις 30 Ιανουαρίου του 1933, τη μέρα που ο Χίτλερ γίνεται καγκελάριος του Ράιχ, ο Ροτ μεταναστεύει οριστικά στο Παρίσι, όπου και πεθαίνει το 1939, σε ηλικία μόλις σαρανταπέντε ετών. « Είναι η εγκαθίδρυση της βαρβαρότητας και η βασιλεία της κόλασης. Μόνο το αληθινό Ρήμα θα μπορέσει να σώσει την εποχή, προσφέροντας πατρίδα σ’ αυτούς που δεν έχουν πλέον ».

Μεταξύ πολλών άλλων, στους θαυμαστές του συγκαταλέγονται οι Nadine Gordimer, Joseph Brodsky, J. M. Coetzee, Elie Wiesel, Jeffrey Eugenides, Cynthia Ozick, Claudio Magris κ.α.


ΑΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ