Δελτίο Τύπου | SONDERKOMMANDO του Γιάννη Στίγκα

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΙΓΚΑΣ

SONDERKOMMANDO

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Οκτώβριος 2023

Αριθμός σελίδων : 48, Τιμή : 9,50 Ευρώ

ISBN: 978-960-505-617-9

Με γλώσσα αιχμηρή και ελλειπτική, ακροβατώντας μεταξύ βεβήλωσης και ιερότητας, ο Γιάννης Στίγκας αποπειράται αυτή τη φορά όχι μια ελεύθερη πτώση, αλλά έναν οδυνηρό καταποντισμό ώς τα έσχατα βάθη της Κόλασης κι ακόμα πιο κάτω.

Στην καταβύθιση αυτή δεν έχει για οδηγό του τον Βιργίλιο ή τον Δάντη· τον συνοδεύουν οι ίδιοι οι κολασμένοι. Οι Sonderkommando σε χρόνο βασανιστικά και αέναα ενεστώτα, συνθέτουν θραυσματικά την εικόνα του Κακού, εγκλωβισμένοι μεταξύ οδύνης, ενοχής και εξιλέωσης.

Συνομιλώντας άλλοτε με τον Μένγκελε, τον Σπέερ, την Ίρμα Γκρέζε και τον Άιχμαν κι άλλοτε με τον Πρίμο Λέβι, τον Αμερύ τον Γκρόσμανν και τον Σαίξπηρ, ο ποιητής δεν ψάχνει για απαντήσεις, αλλά απεργάζεται, σαν σε τροχό βασανιστηρίων, τα ίδια αναπάντητα ερωτήματα.

Ο Στίγκας επιλέγει με ενάργεια και ακρίβεια την κάθε λέξη, ίσως γιατί

η αποτυχία της γλώσσας

πονά περισσότερο

σε εποχές βαριά μονοσύλλαβες

Sonderkommando : Ειδικές μονάδες εργασίας στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. Αποτελούνταν από νεαρούς άνδρες, συνήθως εβραϊκής καταγωγής. Υπό την απειλή της εκτέλεσης, εξαναγκάζονταν να συμμετάσχουν στη θηριωδία των ναζί. Στα αποτρόπαια καθήκοντά τους συγκαταλέγονταν η εισαγωγή των θυμάτων στους θαλάμους αερίων, η εξαγωγή των πτωμάτων από τους θαλάμους, η καύση των νεκρών στα κρεματόρια και στους λάκκους αποτέφρωσης, η κοπή των γυναικείων μαλλιών, η εξόρυξη των χρυσών δοντιών, η σύνθλιψη των οστών, το σκόρπισμα της τέφρας.

Ήταν η μοναδική ομάδα αιχμαλώτων στην ιστορία των λάγκερ του Άουσβιτς που εξεγέρθηκε, ανατινάσσοντας μάλιστα το κρεματόριο IV. Η διάρκεια ζωής των Sonderkommando ήταν τρεις με τέσσερις μήνες, μιας και ως φορείς του «μυστικού» της Τελικής Λύσης εξοντώνονταν από τα Ες Ες. Η επόμενη ομάδα Sonderkommando αναλάμβανε την καύση των προκατόχων της. Λιγότεροι από εκατό επιβίωσαν. Λιγότεροι από είκοσι θέλησαν /μπόρεσαν να μιλήσουν για την κόλαση που έζησαν.

ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

Φύλακας με ραβδί. Κολλάζ χαρτοκοπτικής από ένα ημερολόγιο γραφείου,

υπογεγραμμένο στην κορυφή «Soña Spitzová».

Γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1931

και εκτοπίστηκε από την Πράγα στο στρατόπεδο Τερεζίν στις 10 Δεκεμβρίου 1941.

Μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς στις 6 Οκτωβρίου 1944, όπου και πέθανε.

ΕΙΚΟΝΑ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟΥ

Σκίτσο με μολύβι παιδικού χεριού.

Στη β’ όψη είναι γραμμένο το όνομα «František Brozan L 417 Heim X 2».

Γεννημένος το 1932, στάλθηκε στο Τερεζίν τον Νοέμβριο του 1942.

Πέθανε στο Άουσβιτς στις 15 Δεκεμβρίου 1943.

Από τον τόμο “...I never saw another butterfly...”

– Παιδικά σχέδια και ποιήματα από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Τερεζίν, 1942-1944.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΙΓΚΑΣ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Το Sonderkommando είναι η όγδοη ποιητική του συλλογή. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε δεκαεννιά γλώσσες και έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ζει και εργάζεται ως νευρολόγος στην Αθήνα. Βιβλία του: Η αλητεία του αίματος, Γαβριηλίδης, 2004, Η όραση θ᾽ αρχίσει ξανά, Κέδρος, 2006, Ισόπαλο τραύμα, Κέδρος, 2009, Ο δρόμος μέχρι το περίπτερο, Μικρή Άρκτος, 2012, Βλέπω τον κύβο Ρούμπικ φαγωμένο, Μικρή Άρκτος, 2014, Εξυπερύ σημαίνει χάνομαι, Μικρή Άρκτος, 2017. Το 2021 δημοσίευσε με τον Νικόλα Ευαντινό το βιβλίο Κωμωδία στις Εκδόσεις Άγρα.

ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ